Fot. źródło WAT
Urządzenia do bardzo dokładnego pomiaru czasu skomercjalizowała Wojskowa Akademia Techniczna. Polska firma KenBIT kupiła licencję i wyprodukuje zestaw metrologiczny złożony z wielokanałowego licznika czasu, generatora wzorcowych odcinków czasu i rozdzielacza przesyłającego sygnały pomiędzy wieloma urządzeniami.
Upływ czasu nie może być zatrzymany, a przez to trudno jest wyobrazić sobie, czym jest precyzja pikosekundowa. Naukowcy proponują odnieść ją do pomiaru odległości.
„Precyzja taka umożliwia na przykład pomiar odległości z Ziemi do Księżyca (384 tys. km) z błędem mniejszym niż pół milimetra. W dziedzinie czasu, w celu uzyskania założonej precyzji dzielimy sekundę na milion części, a następnie każdą jedną milionową jeszcze raz dzielimy milionkrotnie” – wyjaśnia prof. Ryszard Szplet, dziekan Wydziału Elektroniki WAT.
Urządzenia skomercjalizowane przez jego zespół w Zakładzie Techniki Cyfrowej osiągają taką właśnie precyzję. Niszę wysoce precyzyjnych pomiarów czasu zagospodarowuje jedynie kilku producentów. Jednak żadna grupa badawcza na świecie nie opracowała dotąd zestawu o tak wielu funkcjonalnościach. Polacy wykonują "topowy" sprzęt dla bardzo specjalistycznych zastosowań.
Metody zastosowane w opracowanych przyrządach oraz design zostały opatentowane przez badaczy z WAT. Zestaw pomiarowy jest uniwersalny – jego trzy elementy mogą być stosowane jako oddzielne urządzenia.
„Jeżeli użytkownik jest zainteresowany jedynie pomiarem odcinków czasu, nabędzie wielokanałowy licznik czasu. Jeśli natomiast ma potrzebę wytwarzania wzorcowych odcinków czasu, ma możliwość zakupu jedynie generatora. Z kolei użytkownik zainteresowany dystrybucją sygnałów elektrycznych lub optycznych do kilku odbiorników wybierze rozdzielacz sygnałów” – wyjaśnia prof. Szplet.
Jak wylicza, precyzyjne liczniki czasu opracowane przez WAT pracują w wielu laboratoriach badawczych na całym świecie. Stosuje się je w Międzynarodowym Biurze Miar i Wag BIPM w Sevres we Francji, w Obserwatorium Astronomicznym Marynarki Wojennej USA (US Naval Observatory), w Amerykańskiej Agencji Kosmicznej NASA, w Narodowym Instytucie Metrologicznym PTB w Niemczech. W Polsce znajdują się m.in. w Głównym Urzędzie Miar, w Obserwatorium Astrogeodynamicznym Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Instytucie Łączności-Państwowym Instytucie Badawczym.
PAP – Nauka w Polsce, Karolina Duszczyk
kol/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
