Kości lwa jaskiniowego, mamuta i poroża reniferów odkryli archeolodzy podczas prac prowadzonych w Jaskini Raj (Świętokrzyskie). Celem badań jest analiza i szczegółowa rekonstrukcja zmian klimatycznych i środowiskowych, jakie zaszły w pradziejach na południu Polski.
„Jaskinia Raj, to jedno z najbardziej znanych i najważniejszych stanowisk archeologicznych w Polsce, a tak naprawdę bardzo niewiele o nim wiemy” – powiedziała PAP dr hab. Małgorzata Kot z wydziału archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, która nadzoruje obecne prace. Archeolog zwróciła uwagę, że badania w tym miejscu prowadzono jedynie w latach 60. ubiegłego wieku, tuż po odkryciu jaskini.
„To, co wtedy udało się znaleźć, to olbrzymia ilości kości zwierzęcych i ślady przynajmniej dwukrotnego pobytu w tym miejscu neandertalczyków. Od tego czasu w zakresie badań nie działo się nic więcej. Natomiast przez 60 lat metody laboratoryjne posunęły się o tyle do przodu, że będziemy mogli powiedzieć dużo więcej o znaleziskach i historii tego miejsca” – dodała.
Obecnie badania są prowadzone w wejściu do jaskini, prace wykopaliskowe obejmują zaledwie około pół metra kwadratowego, natomiast już przyniosły szereg ciekawych znalezisk. W trakcie trwających kilka dni badań archeolodzy dotarli m.in. do kości niedźwiedzia i lwa jaskiniowego, mamuta oraz fragmentów poroży reniferów. Łącznie to około 200 dużych i dobrze zachowanych kości. Ale naukowcy spodziewają się, że w kolejnych warstwach ziemi mogą być nawet tysiące drobnych artefaktów, m.in. fragmentów kości małych ssaków.
„Już w tej chwili jesteśmy w stanie ocenić, że w Jaskini Raj żyli nie tylko neandertalczycy, ale także człowiek współczesny. Co wcześniej nie było notowane” – zaznaczyła badaczka.
Kolejne warstwy ziemi z odkrytego stanowiska są zbierane, segregowane i oczyszczane w laboratoriach Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej, ośrodku naukowo-badawczym Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, który znajduje się w Korzecku w gminie Chęciny.
Badacze będą chcieli także zweryfikować hipotezę dotyczącą poroży reniferów, które w dużej liczbie znaleziono w tym miejscu podczas badań w latach 60. „Według hipotezy neandertalczycy z zebranych poroży tworzyli swego rodzaju barykady i zabezpieczenia wejść do jaskiń. Będziemy próbować zweryfikować, czy to było możliwe, czy to faktycznie dotyczy tego samego okresu, w którym żył neandertalczyk” – powiedziała.
Badania w Jaskini Raj potrwają do soboty. Archeolodzy wrócą w to miejsce w czerwcu i lipcu, wtedy planowane są prace na szerszą skalę.
Badania są prowadzone w ramach grantu z Narodowego Centrum Nauki. Projekt ma na celu szczegółową rekonstrukcję zmian klimatyczno-środowiskowych, jakie zaszły w pradziejach Polski Południowej oraz odniesienie ich do strategii osadniczych od późnego środkowego paleolitu do górnego paleolitu, między ok. 60 000 i 14 500 lat temu.
W ramach projektu badacze zamierzają przeanalizować materiał kopalny pochodzący z kilku jaskiń znajdujących się w południowej Polsce. Oprócz Jaskini Raj w Górach Świętokrzyskich, to także m.in. Jaskinie Deszczowa na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz Jaskinia Obłazowa w Karpatach Zachodnich.
Jaskinia Raj utworzyła się w skałach wapiennych, które powstały na dnie płytkiego morza ok. 360 mln lat temu. Została odkryta przez uczniów krakowskiego technikum geologicznego w 1964 roku podczas ćwiczeń terenowych w Górach Świętokrzyskich. Wyróżnia się wyjątkowo bogatą, różnorodną i dobrze zachowaną szatą naciekową z ponad 47 tys. stalaktytów. Najwyższa kolumna naciekowa ma prawie dwa metry wysokości. Jaskinia od 1972 roku jest udostępniona do zwiedzania.(PAP)
Nauka w Polsce, Wiktor Dziarmaga
wdz/ aszw/
Galeria (9 zdjęć)
-
1/97.02.2024. Prace w jaskini Raj w okolicy Chęcin prowadzone przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas pierwszego etapu prac, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. PAP/Piotr Polak -
2/97.02.2024. Znaleziska archeologiczne z jaskini Raj podczas czyszczenia i katalogowania w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. (jm) PAP/Piotr Polak -
3/97.02.2024. Prace w jaskini Raj w okolicy Chęcin prowadzone przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas pierwszego etapu prac, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. PAP/Piotr Polak -
4/97.02.2024. Znaleziska archeologiczne z jaskini Raj podczas czyszczenia i katalogowania w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. (jm) PAP/Piotr Polak -
5/97.02.2024. Znaleziska archeologiczne z jaskini Raj podczas czyszczenia i katalogowania w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. (jm) PAP/Piotr Polak -
6/97.02.2024. Znaleziska archeologiczne z jaskini Raj podczas czyszczenia i katalogowania w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. (pp/doro) PAP/Piotr Polak -
7/97.02.2024. Znaleziska archeologiczne z jaskini Raj podczas czyszczenia i katalogowania w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. PAP/Piotr Polak -
8/97.02.2024. Dr hab. Claudio Berto z Katedry Archeologii Epoki Kamienia Wydziału Archeologii UW podczas czyszczenia i katalogowania znalezisk archeologicznych z jaskini Raj w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. PAP/Piotr Polak -
9/97.02.2024. Dr Andrea Pereswiet-Soltan z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN podczas czyszczenia i katalogowania znalezisk archeologicznych z jaskini Raj w laboratorium Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Korzecku, 7 bm. Podczas pierwszego etapu prac prowadzonych przez pracowników naukowych Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który trwa od 4 lutego br., badacze odnaleźli liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich. (pp/doro) PAP/Piotr Polak
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
