Typowy dołek kriokonitowy. (Źródło: IFJ PAN)

Radioaktywny pluton się nie ukryje. Naukowcy znajdują go nawet na lodowcach

Testy broni jądrowej, wypadki satelitów czy elektrowni jądrowych sprawiają, że do środowiska trafia radioaktywny pluton. Ślady stosunkowo łatwo znaleźć w osadach gromadzących się na lodowcach. Takie badania wykonywali na półkuli północnej i południowej naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.

  • W reakcji biorą udział występujący w naturze wodorosiarczek (HS-) oraz związek organiczny, zawierający pierścienie aromatyczne, zdolny do absorpcji promieniowania UV. Pod wpływem energii promieniowania UV następuje ultraszybki transfer elektronu z wodorosiarczku do związku organicznego, co prowadzi do dalszych selektywnych transformacji chemicznych. Fot. materiały prasowe
    Życie

    Polacy opisali nowy typ reakcji chemicznej przy tworzeniu cegiełek DNA

    Chemicy kwantowi z Politechniki Wrocławskiej opisali zasady przebiegu zupełnie nowej klasy reakcji chemicznych. Odkryto ją przy okazji badań nad tworzeniem cegiełek DNA z obecnych w środowisku związków. W reakcjach tych spotykają się po raz pierwszy procesy chemiczne aktywowane promieniowaniem UV i tzw. chemia słabych oddziaływań chalkogenowych.

  • Fot. materiały prasowe

    Złoty Medal Chemii przyznany po raz 14.

    W ramach konkursu o Złoty Medal Chemii wyłoniono autorów najlepszych prac licencjackich i inżynierskich z zakresu nauk chemicznych. W 14. edycji konkursu zwyciężył Jan Kachnowicz z Uniwersytetu Wrocławskiego, który badał chroniący przed drobnoustrojami peptyd z ludzkiej śliny.

  • Fot. Adobe Stock
    Ziemia

    Słoneczny sposób na zamianę “banalnego” metanu w cenniejszy etan

    Metan - główny składnik gazu ziemnego - to gaz, bez którego w gospodarce trudno się obejść, a jednocześnie sprawia mnóstwo problemów. Francuscy badacze opracowali katalizator, który - jedynie w obecności światła słonecznego - prowadzi do zmiany metanu w cenniejszy dla przemysłu gaz, czyli etan. Polskie badaczki pomogły zrozumieć szczegóły działania katalizatora.

  • Elektrodepozycja filmu nanocząstek PtNi przy użyciu techniki in-situ w komórce przepływowej w transmisyjnym mikroskopie elektronowym podczas cyklicznej woltametrii. Wiązka elektronów (tu oznaczona na zielono) oświetla elektrodę (oznaczoną na pomarańczowo), zanurzoną w roztworze soli platyny i niklu, umożliwiając obrazowanie wzrostu nanocząstek PtNi (kolor szary) na elektrodzie. Grubość filmu wzrasta z każdym cyklem i po czwartym cyklu zaobserwowano wzrost rozgałęzionych i porowatych struktur. Projekt okładki/ilustracji: Weronika Wojtowicz, tło z wodą pobrane z https://pl.freepik.com

    Narodziny nanostruktury na filmie. Ujawniono sekrety elektrodepozycji

    Zespół pod kierunkiem naukowców z IFJ PAN obserwował w czasie rzeczywistym - i to na poziomie atomów - jak powstają metaliczne nanostruktury na powierzchni elektrod. Dzięki tym badaniom poznano nowe szczegóły dotyczące przebiegu tzw. procesu elektrodepozycji.

  • Fizyk, profesor nadzwyczajny naukowy Konrad Banaszek (amb) PAP/Marcin Obara
    Technologia

    Fizyk: gra o technologie kwantowe już się toczy. Wykorzystamy szansę, czy ją stracimy?

    W Polsce mamy światowej klasy zespoły badawcze zajmujące się technologiami kwantowymi, a światowa gra o komercjalizację tych technologii już się toczy. Możemy więc bardzo dużo zyskać, inwestując w Polsce w badania i rozwój technologii kwantowych. Albo nie inwestować – i patrzeć, jak tracimy unikalną dla kraju szansę - alarmuje fizyk prof. Konrad Banaszek z UW.

  • LHC, Adobe Stock

    Bozonem o bozon: a gdyby tak zderzyć ze sobą dwie boskie cząstki?

    Model Standardowy tłumaczący oddziaływania między cząstkami trzyma się mocno. A szkoda! Fizycy tak bardzo chcieliby dojrzeć w nim dziury… Tym razem liczyli na to, że dziurę tę zrobią w modelu zderzenia dwóch bozonów Higgsa. A tu znowu nic.

  • Adobe Stock

    Kiedy i jak widzimy podczerwień? Opisano jasność widzenia “niewidzialnych” fotonów

    Są sytuacje, w których ludzkie oko wychwytuje niezauważalne zazwyczaj promieniowanie podczerwone. Naukowcy z warszawskiego ICTER opracowali metodę oceniania jasności uzyskiwanej w tym tzw. widzeniu dwufotonowym. Otwiera to - ich zdaniem - nowe perspektywy dla diagnostyki okulistycznej i technik wirtualnej rzeczywistości.

  • fot. Ludka Tomala, wygenerowane przez AI

    Podręczniki do poprawy: Monogamia nie jest fundamentalną cechą w fizyce kwantowej

    Monogamia wcale nie jest fundamentalną cechą przyrody - przynajmniej, jeśli chodzi o tzw. nielokalność kwantową - pokazały badania pod kierunkiem Polaków opublikowane w prestiżowym PNAS. Poza tym, że to ogromne zaskoczenie dla fizyków, to te wyniki mają istotne konsekwencje dla komunikacji, bezpieczeństwa i testowania sieci kwantowych.

  • Adobe Stock

    Taniec materii z antymaterią. Nowy pomysł Polaków na biomarker dla tomografii

    Anihilacja (destrukcja materii i antymaterii) od dawna służy ludziom w tomografach PET. Teraz interdyscyplinarny zespół z Polski opracował lekki i tani tomograf nowej generacji - J-PET, który mierzy tempo tej anihilacji w różnych tkankach. Dzięki temu nowemu biomarkerowi pokazano, jak robić mapy mózgu z całkiem nowymi informacjami, np. o glejaku.

Najpopularniejsze

  • Deska Galtona ilustruje sposób powstawania w naturze rozkładu normalnego pod wpływem drobnych losowych odchyleń fot: Matemateca (IME/USP) via Wikipedia

    Kwestia smaku w matematyce. Co wyróżnia piękne dowody i twierdzenia?

  • Naukowcy poszukają śladów hominidów w wysokogórskich jaskiniach

  • Na Politechnice Warszawskiej powstaje studencki bolid z całkowicie nową konstrukcją

  • Polacy opisali nowy typ reakcji chemicznej przy tworzeniu cegiełek DNA

  • Prof. Tomasz Dietl nowym przewodniczącym Rady NCN

  • Adobe Stock

    Powstał nowatorski plastik dla druku 3D

  • Webb odkrył nietypową dawną galaktykę

  • Polichlorowane bifenyle jeszcze przed narodzinami mogą powodować problemy psychologiczne i behawioralne

  • Kew Gardens: dziesięć najciekawszych gatunków roślin i grzybów odkrytych w 2024 r.

  • „New Scientist”/Grypa ptaków bliższa osiągnięcia potencjału pandemicznego niż się wydaje

 Fot. Marcin Przybyła

Naukowcy poszukają śladów hominidów w wysokogórskich jaskiniach

Kiedy dokładnie Homo sapiens dotarł na tereny Azji Centralnej? Jakie były jego relacje z neandertalczykami i denisowianami? Aby odpowiedzieć na te pytania, zespół dr hab. Małgorzaty Kot z UW poszuka śladów życia prehistorycznych ludzi w wysokogórskich jaskiniach Azji Centralnej.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera