Zmarł prof. Jerzy Fabiszewski - badacz torfowisk, znawca roślinności Sudetów

"Z głębokim żalem zawiadamiamy, że dnia 3 lutego 2024 r. zmarł prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski, członek rzeczywisty PAN" - czytamy na stronie internetowej PAN.

"Botanik, lichenolog, ekolog. W swoich badaniach zajmował się m.in. ekologią polskich i kanadyjskich torfowisk oraz florą i roślinnością Sudetów. Uczestnik ekspedycji polarnych. W latach 1990–1992 pełnił obowiązki prorektora Uczelni (Akademii Rolniczej we Wrocławiu; obecnie jest to Uniwersytet Przyrodniczy), był wieloletnim kierownikiem Katedry Botaniki i Ekologii Roślin. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, członkiem i przewodniczącym licznych rad, towarzystw oraz komisji naukowych, a także redaktorem naczelnym Acta Societatis Botanicorum Poloniae. Wielokrotnie nagradzany za osiągnięcia naukowe. W 2006 roku został wyróżniony tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu" - poinformowała Akademia.

Profesor urodził się 7 października 1936 r. w Tosiach (Ziemia Siedlecka). Studia wyższe ukończył na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego. Doktoryzował się w roku 1965 na tej samej uczelni na podstawie rozprawy "Porosty Śnieżnika i Gór Bialskich – studium florystyczno-ekologiczne" (promotor – prof. Stanisław Tołpa). Habilitował się w roku 1975 w Instytucie Biologii Stosowanej Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Profesorem nadzwyczajnym był od roku 1982, zwyczajnym od 1988.

Jego zainteresowania naukowe skupiały się wokół problemów ekologii roślin – zarówno zarodnikowych, jak i roślin wyższych. "Interesował się sukcesją roślin na przedpolach lodowców, a także tzw. ekologią skażeniową wokół hut miedzi oraz bioróżnorodnością szaty roślinnej w Sudetach. Na szeroką skalę wykorzystał porosty i rośliny wyższe do bioindykacji skażeń metalami ciężkimi i siarką w Sudetach. Dłuższe staże naukowe odbywał w Kanadzie, USA i Japonii oraz uczestniczył w dwóch wyprawach polarnych (Spitsbergen, Antarktyka)" - można przeczytać w notce opublikowanej z okazji nadania tytułu doktora honoris causa.

Był redaktorem naczelnym czasopisma „Acta Societatis Botanicorum Poloniae” (1993–2010), przewodniczącym i członkiem Rady Naukowej Karkonoskiego Parku Narodowego (1980–1986), członkiem Komitetu Badań Naukowych (1991–1993) oraz Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (1991–2010), należał do Prezydium Oddziału Wrocławskiego PAN (2007–2010), był przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska przy PAN we Wrocławiu (od 1990 r.).

Był autorem m.in. kilkakrotnie wydawanej publikacji „Rośliny Sudetów” i redaktorem „Przyrody Dolnego Śląska”. W jego dorobku jest ponad 140 oryginalnych prac naukowych (w tym 4 książki), związanych z szeroko rozumianą ekologią roślin. Wykładał m.in. na University Laval, Ohio State University i Technicznym Uniwersytecie w Berlinie.

Jego główne osiągnięcia naukowe związane były z badaniami ekologicznymi torfowisk w Polsce i Kanadzie oraz badaniami ekologicznymi nad porostami i roślinami wyższymi w Sudetach, potwierdzającymi hipotezę o obniżającej się bioróżnorodności szaty roślinnej i całych ekosystemów w regionie. Poza tym wyjaśnił rolę glebowych czynników troficznych w migracji roślinności na przedpolach cofających się lodowców w obszarach polarnych.

Otrzymał liczne nagrody: Ministra Szkolnictwa Wyższego za pracę naukową i działalność dydaktyczną, a także m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1994), Złoty Krzyż Zasługi (1990), Medal Komisji Edukacji Narodowej (2005), Złoty Medal „Zasłużony dla Ochrony Środowiska” (1989), Medal Budowniczego Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (1988) oraz Medal „Za Zasługi dla Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu” (2007).(PAP)

bar/