We wtorek w Warszawie rozpoczęło się Forum Sektora Kosmicznego. Uczestniczą w nim m.in. przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju i Technologii odpowiedzialni za współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) i koordynację misji kosmicznej polskiego astronauty (jedynym polskim astronautą przygotowującym się do misji kosmicznej jest Sławosz Uznański, astronauta projektowy ESA).

Piotr Zabadała, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej MRiT, delegat Polskiej Agencji Kosmicznej zapowiedział podczas swojego wystąpienia, że misja polskiego astronauty odbędzie się w 2025 r.

„Ministerstwo Rozwoju i Technologii w zeszłym roku podpisało cztery porozumienia bilateralne z ESA; liczę, że to nie będą jedyne takie porozumienia. Pierwsze z nich - misja naukowo–technologiczna z udziałem polskiego astronauty, bardzo istotna z punktu widzenia rozwoju możliwości dla przemysłu, jednostek naukowych - będzie realizowana w przyszłym roku. W tej chwili przygotowywany jest pakiet eksperymentów. Podzieliliśmy je na trzy cele robocze: eksperymenty technologiczne, w których będą testowane technologie polskich firm, eksperymenty naukowe i eksperymenty edukacyjne (będą realizowane przed, w trakcie i po misji, która się odbędzie w przyszłym roku)” – powiedział Piotr Zabadała.

Przyznał też, że zwiększenie w 2023 r. polskiej składki do budżetu ESA o 295 mln euro (w sumie wynosi teraz jest to 360 mln euro) to duże wyzwanie.

„Szykujemy się do wydatkowania zwiększonych środków z budżetu Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). To jest duże wyzwanie dla administracji, przemysłu i nauki” – powiedział Zabadała. I wymienił najważniejsze inwestycje towarzyszące misji polskiego astronauty. Jedną z nich jest wsparcie budowy polskiej konstelacji Obserwacji Ziemi (m.in. satelitów obserwacyjnych – optycznych i radarowych). „Jeszcze w czerwcu ogłoszony będzie przetarg przez ESA” – zapowiedział Zabadała.

Kolejną inwestycją jest Narodowy Program Szkoleń. Program zakłada szkolenia i staże w ESA dla polskich absolwentów wyższych uczelni. „W kwietniu pierwsze kilkanaście osób już rozpoczęło staże w ESA. Kolejne nabory będą organizowane na jesieni” – przypomniał Zabadała.

Ważnym programem finansowanym z powiększonej składki do budżetu ESA jest również program ESA BIC. Zakłada on promowanie przedsiębiorczości oraz wykorzystanie technologii kosmicznych w różnych sektorach gospodarki w ramach programu inkubacji. To działanie zakłada również wspieranie współpracy pomiędzy nauką, biznesem i administracją.

Kolejnym programem jest Centrum Bezpieczeństwa Cywilnego (ESA Security Hub). Liderem tego projektu jest Centrum Badań Kosmicznych PAN, które współpracuje z samorządami. „Projekt zakłada utworzenie dwóch hubów w Polsce. Ale już współpracujemy z CBK i ESA, by rozszerzyć go o inne regionalne centra nie tylko w Polsce. To bardzo ważny projekt dotyczący zarządzania kryzysowego” – zaznaczył Zabadała.

Ostatnim wymienionym przez niego programem był "Φ–Lab" (phi-Lab) w Polsce. „Ten program to próba zapełnienia luki pomiędzy częścią naukową i komercyjną. Będzie ukierunkowany na rozwój konkretnych projektów. Daje możliwość dostępu do sieci badawczej i ESA, ale także dostęp do sieci badawczych innych partnerów w Europie” – przypomniał Zabadała.

Wspomniał też, że z punktu widzenia MRiT najważniejszym zadaniem będzie przygotowanie do Rady Ministerialnej ESA, która odbędzie się jesienią 2025 r. „Dokonamy wtedy oceny wydatkowania środków. W międzyczasie Polska Agencja Kosmiczna będzie pracowała nad aktualizacją Polskiej Strategii Kosmicznej, nad przygotowaniem Krajowego Programu Kosmicznego. Te dwa dokumenty wskażą priorytety w rozwoju sektora kosmicznego w Polsce i będą one podstawą do planowania wydatków” – poinformował Zabadała.(PAP)

Nauka w Polsce, Urszula Kaczorowska

uka/ bar/