W piątek w Poznaniu wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski spotkał się z dyrektorem EURO HPC Andersem Jensenem. Jak poinformowało ministerstwo w opublikowanym komunikacie, spotkanie było poświęcone realizacji strategicznych planów budowy największego komputera kwantowego opartego na pułapkach jonowych w Europie.

„Podczas spotkania poruszone zostały kwestie rozbudowania lokalnego ekosystemu kwantowego w zakresie nauczania i budowania kwantowych kompetencji w Polsce, oraz kamienie milowe projektu. Budowa komputera rozpocznie się w przyszłym tygodniu, a w połowie 2025 roku zostanie on oddany do użytku. To będzie pierwsze tego typu urządzenie w Europie w ramach HPC Joint Undertaking” – podkreślono.

„W przyszłym tygodniu startuje budowa komputera kwantowego, który stanie w Poznaniu. Następny krok to krajowa polityka kwantowa, w której wpiszemy kierunki następnych inwestycji. To także wsparcie w budowie ekosystemu kwantowego – od rozwoju kompetencji po rozszerzanie zastosowań technologii przełomowych” – zapowiedział cytowany w komunikacie wiceminister Dariusz Standerski.

Dodał, że komputer kwantowy może doprowadzić do przełomów w wielu dziedzinach takich jak medycyna, chemia, badanie czy produkcja leków. Wiceminister zaznaczył, że „komputer kwantowy działa szybciej, potrzebuje mniej energii, więc to, na co potrzebujemy dzisiaj tygodnie czy miesiące, komputer kwantowy obliczy w minuty czy godziny”.

„To przyspieszenie w pracach badawczych (...) najtrudniejszych dla nas dzisiaj zadaniach. Pozwoli nam na nie tylko przełom, jeżeli chodzi o kryptografię, medycynę, chemię, ale także pozwoli nam znajdować nowe obszary zastosowań” – podkreślił wiceminister.

Jak już wcześniej informowało ministerstwo cyfryzacji, resort będzie współfinansować zakup komputera kwantowego EuroQCS-Poland. Nowy komputer zostanie zainstalowany w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym (PCSS) i zacznie działać w połowie 2025 roku. Wspólny projekt Ministerstwa Cyfryzacji i EuroHPC JU ma pozwolić jeszcze bardziej rozwinąć technologie kwantowe w Polsce.

Komputer kwantowy ma służyć przede wszystkim naukowcom, przedstawicielom przemysłu oraz sektora publicznego z całej Europy. W komunikacie ministerstwa podkreślono, że „dzięki projektowi EuroQCS-Poland będzie można rozwijać ważne aplikacje dla przemysłu, nauki oraz społeczeństwa. Dzięki nowemu komputerowi kwantowemu, możliwości europejskiej infrastruktury superkomputerowej znacznie się rozszerzą. Komputer kwantowy, oparty na technologii spułapkowanych jonów, zostanie zintegrowany z klasycznym systemem superkomputerowym. To wzmocni i rozwinie istniejące hybrydowe rozwiązania, które za pomocą technologii kwantowych wzbogacą infrastrukturę superkomputerów”.

Hybrydowa instalacja ma wspierać dotychczasowe i nowe działania w takim zakresie jak: kwantowa optymalizacja, chemia kwantowa, kwantowe badania materiałowe czy kwantowe uczenie maszynowe.

Sama maszyna stanie w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym afiliowanym przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN (PCSS), gdzie zostanie zintegrowana z infrastrukturą HPC. Pozwoli to również na zdalny dostęp do nowego komputera krajowym użytkownikom poprzez działającą krajową sieć naukową PIONIER.

Projekt EuroQCS-Poland to wspólna inicjatywa polskich i europejskich instytucji. PCSS będzie liderem konsorcjum, które zajmie się integracją i rozwojem sprzętu oraz oprogramowania. Partnerami projektu są Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Creotech Instruments S.A. oraz Uniwersytet Łotewski. Wspólnie będą pracować nad tym, aby komputer kwantowy działał bez zakłóceń i przynosił korzyści naukowcom oraz przedsiębiorcom. (PAP)

ajw/ malk/