W niedzielę premier Donald Tusk zapowiedział, że w Polsce powstanie Centrum Operacji Satelitarnych, które ma odpowiadać na potrzeby sektora kosmicznego, ale i bezpieczeństwa kraju.

- To jedna z bardzo potrzebnych nam infrastruktur kosmicznych. Polska faktycznie realizuje pomysł aktywnej obecności w kosmosie - podsumowała w komentarzu dla PAP szefowa POLSA, dr Marta Wachowicz.

Odnosząc się do zapowiedzi powołania centrum oceniła, że jest to „ruch nadrabiający zaległości infrastrukturalne i technologiczne, żeby Polska umiała zarządzać tym, co ma, w sposób bezpieczny i efektywny”. Dodała, że w Europie są już liczne tego typu centra.

Przedstawicielka POLSA wyjaśniła, że infrastruktura tego typu jest niezbędna w związku z postępami w krajowych programach związanych z rozwojem satelitów. Wymieniła choćby wystrzelenie satelitów SAR (Synthetic Aperture Radar - radar z syntetyczną aperturą) dla Ministerstwa Obrony Narodowej czy projekt CAMILA dla ESA.

Jak tłumaczy Marta Wachowicz, Polska potrzebuje infrastruktury, która pozwoli na zarządzanie satelitami. Według szefowej POLSA powołanie takiego centrum pozwoli zarządzać danymi i zasobami z kosmosu „w sposób optymalny, efektywny i bardzo bezpieczny”. Jej zdaniem działania centrum mogą posłużyć nie tylko zwiększaniu bezpieczeństwa.

Dr Wachowicz zaznaczyła, że choć w Polsce istnieją już mniejsze inicjatywy - m.in. Centrum Kontroli Misji Satelitarnych w Wojskowej Akademii Technicznej czy projekt Akademii Górniczo-Hutniczej - to nowe centrum ma mieć inny charakter.

- Teraz mówimy o centrum, które zarządza przyszłymi zasobami na orbicie. O centrum, które jest państwowe, zarządzane przez publicznych operatorów - podkreśliła.

Marta Wachowicz nie skomentowała, czy centrum będzie podlegać Polskiej Agencji Kosmicznej. - Nie mogę tego komentować. To jest wszystko jeszcze do ustalenia. (...) Decyzje na poziomie rządowym są podejmowane przez resorty, a nie przez agencje - zaznaczyła. Przypomniała, że POLSA jest agencją wykonawczą Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Pytana, czy do decyzji o powołaniu COS przyczyniła się misja z udziałem polskiego astronauty, dr Wachowicz oceniła, że misja ta przyczyniła się do wzrostu społecznej akceptacji dla projektów kosmicznych. „Misja IGNIS spowodowała, że jest przyzwolenie społeczne i większe zrozumienie, że kosmos jest faktycznie bliżej. (...) Narracyjnie to już nie jest opowieść o czymś egzotycznym” - mówiła.

POLSA informuje, że budowa centrum to nie tylko rozwój infrastruktury, ale strategiczny krok dla Polski. Celem tego kroku jest wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego, niezależności, konkurencyjności gospodarczej oraz zdolności operacyjnej. W ocenie agencji decyzja ma kluczowe znaczenie w kontekście obecnej zależności Polski od zagranicznych stacji naziemnych. To uzależnienie m.in. ogranicza kontrolę nad kluczowymi danymi (m.in. do celów bezpieczeństwa i reagowania kryzysowego), powoduje zależność w usługach łączności oraz jest mniej efektywne finansowo.

Ludwika Tomala (PAP)

Nauka w Polsce

lt/ bar/ ktl/