Na początku grudnia na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowej ustawy o PAN. Jego konsultacje potrwają do końca br.

Podczas Zgromadzenia Ogólnego PAN minister nauki mówiąc o przedstawionym przez jego resort projektowi nowej Ustawy o PAN powiedział: „to jest naprawdę dziecko kompromisu, dziecko dialogu”. Mówiąc o tej ustawie, powiedział do zgromadzonych na sali przedstawicieli akademii: „nic o was bez was” - i zapewnił, że projekt powstawał nie tylko w ramach rozmów w reprezentantami korporacji PAN, ale i z przedstawicielami władz instytutów PAN. Marcin Kulasek zadeklarował też zaufanie do prof. Karola Palki - przewodniczącego Zgromadzenia Dyrektorów Instytutów Naukowych PAN.

Prezes PAN pochwalił współpracę z ministerstwem nad ustawą. - Chciałbym, żeby każda inna współpraca wyglądała w ten sposób - powiedział. Uznał, że ustawa jest najlepszym przykładem pokazującym, jak skutecznie rozwiązywać wspólnie trudne problemy.

Według Krzysztofa Bakuły z MNiSW kilkukrotne niepowodzenia różnych projektów zmieniających ustawy o Polskiej Akademii Nauk sugerowały, że projekt musi być wspólny: władz i środowiska.

Prof. Karol Palka wyraził rozczarowanie, że w projekcie nie zapisano trzynastek dla pracowników instytutów PAN. „Wszyscy liczyliśmy na to, że wejdą trzynastki, że za ustawą będzie mogło pójść większe finansowanie instytutów akademii, że akademia ogólnie zostanie wzmocniona. I nadal na to liczymy” - mówił. Zapowiedział, że zgłosi poprawki, by pracownicy instytutów PAN - analogicznie, jak pracownicy uczelni - otrzymywali trzynastki. „Mamy wsparcie Ministerstwa Pracy, bo to jest kwestia równości” - powiedział.

Krzysztof Bakuła z MNiSW zapowiedział, że ministerstwo planuje zakończyć pracę nad ustawą w trzecim kwartale 2026 r. Dodał, że zmienianych jest ok. 60 artykułów ustawy o PAN, a do tego trzeba dodać zmiany w innych ustawach. Wspomniał np. że w ustawach planowane jest to, by zarówno akademia, jak i jej jednostki pomocnicze mogły aplikować o granty Narodowego Centrum Nauki czy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Minister pytany był, co się stanie z Akademią Kopernikańską. Kulasek przypomniał, że był plan, aby ją zlikwidować, ale ustawę o likwidacji tej instytucji zawetował prezydent Andrzej Duda. Minister ocenił w tym kontekście: „robimy wszystko zgodnie z literą prawa, co możemy zrobić”. Ocenił, że jego dążeniem jest to, by PAN nie miał w AK konkurencji, jeśli chodzi o reprezentowanie polskiej nauki.

W projekcie nowej ustawy o PAN znalazło się powołanie Zgromadzenia Dyrektorów Instytutów Naukowych PAN (dziś nie ma ono umocowania w ustawie), projekt noweli ustawy o PAN wprowadza również zwiększenie niektórych kompetencji prezesa PAN w zakresie nadzoru nad majątkiem i finansami. W projekcie zaproponowano też rezygnację z podziału na członków rzeczywistych i korespondentów PAN na rzecz jednolitego statusu członka krajowego. To również propozycja podniesienia progu wiekowego dla uzyskania statusu członka-seniora z 70 do 75 lat, reorganizacji struktury wewnętrznej wydziałów Akademii oraz możliwości tworzenia spółek celowych przez PAN i instytuty naukowe. (PAP)

Nauka w Polsce

lt/ zan/