Wcześniejsze prace wykazały, że istnieje wiele mechanizmów, które mogą wyjaśniać, w jaki sposób sen może wpływać na funkcje poznawcze. Fińskie badanie jest jednak wyjątkowe ze względu na długi okres obserwacji.

Naukowcy z Uniwersytetu w Helsinkach badali rozwój objawów bezsenności w wieku średnim oraz ich wpływ na pamięć, zdolność uczenia się i koncentrację po przejściu na emeryturę. Okres obserwacji wynosił od 15 do 17 lat. Jak wynika z tego badania, długotrwałe objawy bezsenności i późniejsze gorsze funkcjonowanie poznawcze mają wyraźny związek.

„Wyniki wskazują, że ciężkie objawy bezsenności wiązały się z gorszymi funkcjami poznawczymi wśród osób, które były na ustawowej emeryturze” – wskazał dr Antti Etholén.

Jak zaobserwowano, problemy z pamięcią, zdolnością uczenia się i koncentracją narastały wraz z przedłużaniem się objawów bezsenności.

Jeśli bezsenność ustąpiła z biegiem lat, stwierdzono również lepsze funkcjonowanie poznawcze w wieku emerytalnym w porównaniu z utrzymującymi się problemami.

Zdaniem naukowców długotrwałe objawy bezsenności należy uznać za czynniki ryzyka słabego funkcjonowania poznawczego.

„Na podstawie naszych ustaleń uzasadniona byłaby wczesna interwencja w walce z objawami bezsenności lub działania mające na celu poprawę jakości snu” – powiedziała profesor Tea Lallukka.

Istnieje wiele sposobów na poprawę jakości snu, w tym regularność rytmu snu, odpowiednia temperatura i jasność środowiska snu, optymalny czas ćwiczeń fizycznych, spożywania kawy i posiłków.

Jednak prof. Lallukka uważa, że nadal potrzebne są badania interwencyjne, aby ustalić wpływ środków wspierających dobry sen. „Byłoby interesujące, aby rzucić więcej światła na przykład na to, czy leczenie bezsenności może również spowolnić rozwój zaburzeń pamięci” – wskazała prof. Lallukka.

Źródło: DOI 10.1177/08982643221078740 (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/