Niemal każdego dnia docierają do nas informacje o skutkach trwającej już kolejny rok suszy, a ostatnio również ekstremalnych upałów. Zdaniem prof. Wojciecha Pusza z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr), niewiele mówi się jednak o skutkach suszy w ekosystemach leśnych.

Najbardziej widocznym efektem suszy w lasach są – jak wskazał - pożary, które prowadzą do zniszczeń w drzewostanie i roślinności, śmierci organizmów glebowych, zwierząt, a także zniszczeń siedlisk wielu gatunków, w tym tych rzadkich i chronionych.

„Niestety kolejne dni z upałem jeszcze bardziej zwiększają nie tylko posuchę w lasach, ale także zagrożenie pożarowe. Prowadzony przez Instytut Badawczy Leśnictwa monitoring wskazuje wyraźnie, że w lasach południowo-zachodniej i zachodniej Polski zagrożenie jest najwyższe i prawdopodobnie już wkrótce nadleśniczowie podejmą decyzję, aby w najbardziej zagrożonych miejscach, wprowadzić okresowy zakaz wstępu do lasu” – zauważył profesor. Dodał, że obecnie borykają się z tym leśnicy i strażacy w Hiszpanii i Portugalii.

Profesor zwrócił uwagę, że kolejnym skutkiem suszy jest proces usychania młodych drzewek, które dodatkowo osłabione już zeszłoroczną suszą atakowane są przez szkodniki. To z kolei - jak zaznaczył - zagraża trwałości młodych lasów.

Naukowiec wskazał, że efekty długotrwałej suszy mogą być widoczne dopiero po kilku latach. Jak wyjaśnił, susza osłabia pobieranie przez rośliny składników pokarmowych z gleby co w konsekwencji przyczynia się obniżenia ich kondycji i odporności i prowadzi do rozwoju naturalnych wrogów drzew - owadów i grzybów.

„Na przykład susza z 2015 roku okazała się +gwoździem do trumny+ dla dolnośląskich świerków. Zostały one w kolejnych latach zaatakowane przez kornika drukarza i aby zahamować jego rozprzestrzenianie i tym samym - ograniczyć straty ekonomiczne, podjęto decyzję o tzw. cięciach sanitarnych w lasach. To z kolei spotkało się z ogromnym oburzeniem społeczeństwa, mieszkańców i turystów odwiedzających Sudety” – mówił prof. Pusz.

Zwrócił też uwagę na widoczny spadek poziomu wód na śródleśnych zbiornikach wodnych oraz w rowach melioracyjnych. „Wszystkie rezerwuary wody w lesie powoli zarastają roślinnością łąkową, spada liczebność płazów i gadów, a ssaki leśne mają utrudniony dostęp do wody” – dodał.

Profesor odniósł się także do trwającej w ostatnim czasie na forach internetowych dyskusji na temat szczególnego wysuszania się miejsc zrębów, co w konsekwencji może prowadzić do pożarów. Z tego względu do zaprzestania wycinki w czasie upałów wzywają ekolodzy. Zdaniem naukowca, pracownicy lasów, jak nikt inny, zdają sobie sprawę z ogromnego ryzyka, jakie niesie wycinka drzew w lecie.

„W okresach z tak wysokimi temperaturami zwiększa się częstotliwość patroli służb przeciwpożarowych w lasach. Czy to stały monitoring na wieżach obserwacyjnych, czy patrole z powietrza - celem każdej takiej czynności jest szybka reakcja na zagrożenie, zmniejszanie ryzyka wystąpienia pożaru, a w razie stwierdzenia - natychmiastowa reakcja. Zaufajmy w tym względzie leśnikom i pracownikom leśnym” – powiedział. (PAP)

Autorka: Agata Tomczyńska

ato/ ekr/