Profesor Andrzej Sulima-Kamiński z tytułem doktora honoris causa Akademii Kaliskiej

Uroczystość nadania tytułu odbyła się podczas inauguracji roku akademickiego 2022/2023 w Akademii Kaliskiej w Kaliszu.

Profesor Andrzej Sulima – Kamiński jest polskim historykiem specjalizującym się w historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Europy Środkowo-Wschodniej i Rosji XVI–XVIII wieku. Jest dyrektorem i założycielem Instytutu Przestrzeni Obywatelskiej i Polityki Społecznej przy Uczelni Łazarskiego, członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności.

Urodził się 22 października 1935 roku w Krakowie w inteligenckiej rodzinie związanej z ziemiami wschodnimi dawnej Rzeczypospolitej;

„Związki rodzinne z ziemiami wschodnimi wywarły wyraźny wpływ na zainteresowania historyka wielonarodowym dziedzictwem Rzeczypospolitej i ukształtowały jego tożsamość przedrozbiorowego historycznego Polaka. Po latach pisał o sobie: „Polski Żmudzin, kresowiak (poprzez białoruskich chłopów), przyprawiony gdzieś tam krwią tatarską, czyli stwór prawie że azjatycki” – powiedział rektor Andrzej Wojtyła.

Studia historyczne ukończył na Wydziale Filozoficzno – Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stopień doktora uzyskał w listopadzie 1966 roku i pozostał na krakowskiej uczelni na stanowisku adiunkta.

„Marzec 1968 roku pogłębił w uczonym wyraźne już wcześniej dążenie do wyjazdu z kraju. Wzmogło się ono szczególnie po odmowie możliwości wyjazdu na – udzielone przez British Council – stypendium na Uniwersytecie Oxfordzkim. Zniechęcony antysemicką kampanią i stawianymi przeszkodami w wyjazdach zagranicznych, historyk zdecydował się na ucieczkę” – powiedział Wojtyła.

Bezpośrednim powodem decyzji o opuszczeniu Polski stała się propozycja wykładów w Instytucie Europy Środkowo-Wschodniej na Uniwersytecie Columbia. Jego dyrektor, historyk pochodzenia węgierskiego István Deák, zaoferował polskiemu uczonemu półroczne wykłady począwszy od stycznia 1970 roku.

„Nie chcąc zmarnować tak wyjątkowej szansy, we wrześniu 1969 roku wyjechał turystycznie do Wielkiej Brytanii, gdzie za sprawą wsparcia m.in. Normana Daviesa uzyskał tymczasową afiliację w St. Antony’s College na Uniwersytecie Oxfordzkim. Wyjazd do Stanów Zjednoczonych na początku roku 1970 rozpoczął amerykański etap w naukowej karierze profesora” – poinformował rektor.

Prof. Sulima-Kamiński był wykładowcą na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, który należał wówczas do najważniejszych na świecie ośrodków badań nad historiąi współczesnością Europy Środkowo – Wschodniej i Związku Sowieckiego. Wykładał też historię na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, jako profesor gościnny wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, Fordham University w Nowym Jorku, w Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, Uniwersytecie Pittsburskim oraz Uniwersytecie Warszawskim.

W 2005 r. na zaproszenie ministerstwa spraw zagranicznych Izraela prowadził katedrę polską na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, a w latach 80. XX w. – otwarte seminarium dla Polaków w Stanach Zjednoczonych na Uniwersytecie Columbia poświęcone problemom najnowszej historii Polski. Prowadził również otwarte seminaria w Instytucie im. Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.

Na podstawie prowadzonych przez siebie badań prof. Kamiński sformułował koncepcję, zgodnie z którą współcześni Polacy, Białorusini, Litwini są pełnoprawnymi spadkobiercami wielonarodowej Rzeczypospolitej. Takie podejście - jak poinformował rektor - było zbieżne z inicjatywą papieża Jana Pawła II, by zgromadzić w Rzymie intelektualistów reprezentujących te cztery narody.

„Zorganizowane z inicjatywy Jana Pawła II spotkanie wiosną 1990 roku dało początek tzw. Klubowi Rzymskiemu. Powołany został Komitet ds. badań nad Białorusią, Litwą, Polską i Ukrainą, którego przewodniczącym został Jerzy Kłoczowski a jego zastępcą prof. Kamiński. Działalność tej grupy trwała całą dekadę i zaowocowało to wydaniem przez prof. Kamińskiego Historii Rzeczpospolitej Wielu Narodów” – powiedział Wojtyła.

3 marca 2008 prof. Kamiński został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

„Postępuję zgodnie z radami i wskazówkami profesora. W czasie bowiem mojego pobytu na studiach w Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie zawsze zaznaczał, że prawdziwy Uniwersytet winien kształcić i prowadzić badania w szerokim zakresie – od nauk politechnicznych poprzez nauki społeczne i prawne, medyczne i nade wszystko humanistyczne. I my do tego dążymy” – oświadczył rektor.

Jest to drugi tytuł honorowy przyznany przez Akademie Kaliską. Pierwszy otrzymał specjalista prawa międzynarodowego Theodor Meron, profesor Uniwersytetu Nowojorskiego i Uniwersytetu w Oxfordzie, z pochodzenia kaliszanin.(PAP)

autorka: Ewa Bąkowska

bak/ agt/