Zwyrodnienie stawów kolanowych jest jedną z najczęstszych postaci choroby zwyrodnieniowej stawów. Ocenia się, że w USA stanowi ono czwartą co do częstości przyczynę inwalidztwa u kobiet i ósmą u mężczyzn. Częstość występowania tej choroby rośnie wraz z wiekiem. W grupie wiekowej 55-64 lata schorzenie to dotyczy 40 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn.

Do czynników podwyższonego ryzyka zwyrodnienia stawów kolanowych zalicza się płeć żeńską oraz nadwagę i otyłość (ok. 65 proc. osób z obustronnym zwyrodnieniem stawów kolanowych ma za dużą masę ciała), ponieważ powodują one mechaniczne przeciążenie stawów. Wśród innych czynników, które mogą przyczyniać się do wystąpienia tej choroby wymienia się urazy oraz niektóre rodzaje aktywności fizycznej.

Zwyrodnienie stawów kolanowych objawia się sztywnością, puchnięciem i bólem stawów oraz ich zmniejszoną ruchomością. Może ostatecznie prowadzić do zaburzenia funkcjonowania i niepełnosprawności.

We wczesnym stadium choroby stosuje się fizykoterapię oraz leczenie farmakologiczne, które mają opóźnić postęp procesów zwyrodnieniowych i złagodzić objawy. W późniejszych stadiach stosuje się endoprotezoplastykę, tj. szczepienie endoprotezy stawu kolanowego.

W ostatnich latach dzięki postępom w dziedzinie biologii molekularnej, biologii komórki i w medycynie precyzyjnej, pojawiły się nowe opcje leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych.

Jedną z opcji jest medycyna regeneracyjna, wykorzystująca komórki macierzyste z różnych źródeł – z tkanki tłuszczowej, z krwi pępowinowej, szpiku kostnego. Jednak skuteczność tej metody jest poddawana w wątpliwość. Aby ją zweryfikować, naukowcy z Jiujiang First People's Hospital w Jiujiang City w Chinach dokonali przeglądu literatury oraz metaanalizy 16 randomizowanych badań, którymi objęto 875 pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego. Wśród nich 441 miało przeszczepiane komórki macierzyste, a 434 stanowiło grupę kontrolną.

Okazało się, że począwszy od trzeciego miesiąca po przeczepieniu komórek macierzystych pacjenci odczuwali mniejszy ból stawów kolanowych. Największy efekt przeciwbólowy miało przeszczepienie komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej - zwłaszcza własnych komórek pacjenta (autologicznych) oraz z krwi pępowinowej.

Funkcjonowanie stawu kolanowego najlepiej wracało do normy również po przeszczepieniu autologicznych komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej.

Na podstawie swojej analizy badacze ocenili, że terapia komórkami macierzystymi jest bezpiecznym i skutecznym sposobem leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych – minimalizuje związany z nią ból i przywraca funkcję stawu kolanowego. (PAP)

jjj/ zan/