Wystawa w formie planszowej z pokazem oryginalnych zabytków egipskich ze zbiorów muzeum przybliża sylwetki Polaków, którzy byli pionierami naukowych badań starożytnego Egiptu. Szczególną uwagę twórcy ekspozycji zwracają na dokonania krakowianina Tadeusza Smoleńskiego (1884-1909). Poświęcona została mu jedna z gablot, w której prezentowane są m.in. oryginalne druki jego prac.

"Smoleński studiował historię, ale w Egipcie znalazł się przez przypadek, leczony w tym klimacie na gruźlicę. Tam natomiast spotkał czołowego europejskiego egiptologa Gastona Maspero, który bardzo szybko odkrył jego talent i powierzył mu misję kierowania ekspedycją archeologiczną. Był to pierwszy raz, kiedy polski badacz nie tylko brał udział, lecz kierował badaniami nad starożytnym Egiptem" - powiedział w rozmowie z PAP prof. Andrzej Urbanik.

Jak dodał, za sprawą Smoleńskiego Kraków, który leżał na peryferiach Austro-Węgier, został zauważony jako poważny ośrodek badań nad Egiptem, a krakowska Akademia Umiejętności nawiązała współpracę z Akademią Nauk w Wiedniu. "Do I wojny światowej następcy Smoleńskiego brali udział we wspólnych ekspedycjach polsko-austriackich. Dzięki Smoleńskiemu i jego następcom do Krakowa dotarło bardzo wiele zabytkowych obiektów, które można oglądać głównie w Muzeum Archeologicznym" - powiedział badacz.

Są tam m.in. fragmenty bandaży mumijnych, figurki, rzeźby, różnego rodzaju amulety. Twórcy wystawy zwracają również uwagę, że część kolekcji muzeum zawdzięcza żołnierzom Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, wchodzącej w skład Armii Andersa, która walczyła podczas II wojny światowej na Bliskim Wschodzie. "Co niezwykłe, dużą część kolekcji stanowią zbiory przywiezione i przekazane Muzeum Archeologicznemu przez żołnierzy, którzy stacjonując w Egipcie, kupowali je albo znajdywali np. w trakcie budowy umocnień. To, że takie muzeum przyjechało do Krakowa w plecaku jest ewenementem na skalę światową" - zaznacza prof. Urbanik. "Poza tym w muzeum znajduje się największy w Polsce zbiór sarkofagów i mumii" - dodaje.

Prof. Andrzej Urbanik, wieloletni szef Katedry Radiologii Collegium Medicum UJ, jako jeden z pierwszych na świecie rozpoczął w latach 90. badania rentgenologiczne mumii z kolekcji Muzeum Archeologicznego w Krakowie. Rozwój radiologii w odniesieniu do egiptologii jest kolejnym tematem tej wystawy.

Przedstawiając dokonania specjalistów różnych dyscyplin w zakresie badań egiptologicznych, autorzy wystawy chcą pokazać Kraków jako ośrodek naukowy, w którym egiptolodzy, archeolodzy, specjaliści medycyny sądowej, kryminalistyki, genetyki, radiologii nawiązują współpracę pozwalającą na uzyskanie często pionierskich w skali krajowej i światowej rezultatów.

Wystawę "Śladami polskich pionierów badań starożytnego Egiptu" można oglądać w Muzeum Archeologicznym w Krakowie przy ul. Poselskiej 3. Ekspozycji będzie towarzyszyć konferencja naukowa "Egipt na nowo odkryty" zaplanowana na 14 grudnia 2023 r. (PAP)

Nauka w Polsce, Julia Kalęba

juka/ mmu/