Badacze z Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego rozpoczęli prace nad MXenami - materiałami, które można wykorzystywać w wytwarzaniu ogniw do baterii, ochronie przed wpływem promieniowania elektromagnetycznego czy budowie czujników. MXeny będą wykorzystywane m.in. w przemyśle lotniczym i obronnym.
Instytut poinformował PAP, że prace nad projektem Safari prowadzone są w konsorcjum z dziesięcioma partnerami z całego świata. Badacze opracują nową, kompletną technologię wytwarzania MXenów; projekt zakłada też próby aplikacji wyprodukowanych materiałów
Dr hab. inż. Dariusz Garbiec, zastępca dyrektora Łukasiewicz – PIT i koordynator projektu Safari przekazał PAP, że MXeny to rodzina materiałów dwuwymiarowych, czyli o pojedynczej warstwie atomowej. Materiał ten został odkryty w 2011 roku przez amerykańskich naukowców. Badacze w wielu ośrodkach pracują teraz nad opracowaniem metod jego wytwarzania, charakteryzacji i zastosowań.
„Na podstawie już zebranej o nich wiedzy wiemy, że MXeny mogą być +game changerem+ w inżynierii materiałowej. Będą miały zastosowanie w magazynowaniu energii, ekranowaniu pola elektromagnetycznego, oczyszczaniu wody, budowie czujników i biosensorów, smarowaniu czy też katalizie” – powiedział.
MXeny mogą mieć zastosowanie w przemyśle lotniczym i obronnym.
„Dzięki opracowanej w ramach Safari technologii być może uda nam się wytworzyć ekrany chroniące nie tylko przez promieniowaniem elektromagnetycznym, ale być może również impulsami elektromagnetycznymi, co mogłoby zrewolucjonizować przemysł obronny. Wypuszczenie silnego impulsu elektromagnetycznego przez przeciwnika tak naprawdę unieruchamia całą elektronikę; samochód, czołg czy samolot staje się niezdatny do użycia bojowego” – podkreślił Dariusz Garbiec.
W ramach projektu Safari badacze opracują kompletną technologię wytwarzania MXenów. Ta, która jest stosowana obecnie, jest mało wydajna, trudna, kosztowna i mało ekologiczna. Wykorzystuje się w niej kwas fluorowodorowy, który jest szkodliwy dla zdrowia ludzi i dla środowiska.
Nowa technologia będzie bardziej wydajna – wskazują na to już pierwsze próby – oraz ma znacząco ograniczyć stosowanie kwasów. Projekt zakłada też pierwsze próby aplikacji wyprodukowanych materiałów, w tym do sensorów na potrzeby przemysłu medycznego, czy też do wspomnianego już ekranowania pola elektromagnetycznego na potrzeby przemysłu zbrojeniowego.
Safari jest drugim pod względem wielkości dofinansowania projektem badawczym finansowanym z programu Horyzont Europa. Jest on wart 3,7 mln euro; Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny jest koordynatorem projektu. (PAP)
Rafał Pogrzebny
rpo/ aszw/
