Fragment akceleratora, fot. Adobe Stock

Intrygujące szczegóły zderzeń przy ekstremalnych energiach

Narzędzia do badania zderzeń ciężkich jonów, zachodzących przy maksymalnych energiach w akceleratorze LHC, udoskonalili teoretycy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Okazało się, że żaden z modeli używanych do opisu tych zjawisk nie odtwarza zachowania zmiennej sigma.

  • Protony rozpędzone prawie do prędkości światła mogą zderzać się podobnie jak kule bilardowe. Ale ponieważ protony to cząstki kwantowe, z pomiaru takich zderzeń możemy dowiedzieć się nieoczywistych rzeczy o oddziaływaniach silnych. (Źródło: IFJ PAN)

    Kwantowy bilard protonowy

    Czy można "grać w bilard" z dokładnością do tysięcznej części stopnia, dlaczego protony puchną przy przyśpieszaniu i co mają z tym wspólnego rzymskie garnki? - wyjaśniają fizycy jądrowi z PAN. Polacy należą do międzynarodowej grupy naukowej, która opisała pomiar fundamentalnych własności oddziaływań silnych przy ultrawysokich energiach.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Prof. Korgul: Mamy wybitnych specjalistów w dziedzinie fizyki jądrowej

    Nie mam wątpliwości, że w ciągu maksimum dwóch lat pojawią się nowe kierunki "jądrowe" na wyższych uczelniach, gdyż młodzież jest zainteresowana tą tematyką. Ale już mamy wielu wybitnych specjalistów w tej dziedzinie – powiedziała PAP dr hab. Agnieszka Korgul, prof. UW z Zakładu Fizyki Jądrowej na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

  • Fot. Fotolia
    Technologia

    NCBJ proponuje zmiany w ofercie szkół zawodowych

    Propozycję zmian nauczania przedmiotów ścisłych w technikach przygotowali naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Chcą, by szkoły zawodowe przygotowywały do zawodu technika nukleonika, technika chemika jądrowego oraz technika elektronika jądrowego.

  •  Pomiary z użyciem najnowszego spektrometru promieniowania gamma AGATA wyjaśniają, jak wyglądają wspólne oscylacje neutronów w jądrach atomowych i ile neutronów na powierzchni jądra uczestniczy w wibracjach znanych jako rezonanse pigmejskie....
    Życie

    Ołów może "oddychać" trafiony tlenem

    Jądro ciężkiego atomu po zderzeniu z rozpędzonym jonem może wpaść w specyficzne drgania, które wyglądają tak, jakby atom oddychał. Drgania neutronów w jądrze ołowiu ostrzelanego tlenem zbadał z niespotykaną wcześniej dokładnością międzynarodowy zespół fizyków, w tym Polacy.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Ekspert: niedofinansowane szkolnictwo wyższe będzie dryfować

  • Ekspert: o grzybicach mało się mówi, a choruje na nie ponad 100 tysięcy Polaków rocznie

  • PAN ogłosiła Nagrodę Polskiej Akademii Nauk – od 2026 r., dla zwycięzcy 400 tys. zł

  • Rurka nerwowa z drukarki 3D pomoże odzyskać sprawność po urazie

  • Białowieża/ Naukowcy o wykorzystaniu przyrody dla bezpieczeństwa Polski i NATO

  • Fot. Adobe Stock

    Weganie emitują prawie o połowę mniej CO2

  • Wielu Norwegów boi się pracy

  • Mózg fanów piłki wpada w ekstremalną aktywność

  • Praca biurowa bez bólu

  • Sen chroni biegaczy przed kontuzjami

17.11.2025. Działania służb przy zniszczonym fragmencie torowiska na trasie Dęblin-Warszawa przy stacji kolejowej Mika, 17 bm. Premier Donald Tusk ogłosił, że doszło do aktu dywersji; eksplozja ładunku wybuchowego zniszczyła tor kolejowy. PAP/Wojtek Jargiło

Ekspertka o wojnie hybrydowej: my jesteśmy częścią systemu obronnego państwa

Wojna hybrydowa, podobnie jak terroryzm, polega na destabilizacji, wykorzystaniu strachu. To my, obywatele, poprzez naszą odporność na manipulację i strach, stanowimy najlepsze wsparcie dla bezpieczeństwa Polski i Europy - powiedziała PAP dr Paulina Piasecka z Collegium Civitas.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera