Gen KRAS jest zmutowanym onkogenem, który występuje w około 20–70 proc. przypadków nowotworów. Pacjenci z mutacjami KRAS zwykle słabo reagują na standardowe terapie. Dlatego wiodące ośrodki badań nad nowotworami zalecają ocenę statusu mutacji u pacjentów chorych na raka w celu ustalenia najskuteczniejszego leczenia.

Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) to nieinwazyjne badanie diagnostyczne, które dzięki radioizotopom pozwala ocenić procesy metaboliczne zachodzące w organizmie. Badanie o tyle niezwykłe, że opiera się na wykrywaniu emisji pozytonów – czyli cząstek antymaterii odpowiadających elektronom, które powstają podczas rozpadu niektórych izotopów promieniotwórczych, na przykład fluoru 18F.

„Obecnie badania przesiewowe pod kątem mutacji KRAS opierają się na biopsji połączonej z sekwencjonowaniem genów. Biopsje mogą jednak powodować poważne powikłania, a ich zastosowanie jest ograniczone jakością próbki tkanki. Dlatego istnieje pilna potrzeba opracowania dokładnych, ale nieinwazyjnych metod oceny statusu mutacji KRAS” – wskazał dr Jing Wang, lekarz medycyny nuklearnej w szpitalu Xijing Czwartego Wojskowego Uniwersytetu Medycznego w Xi’an w Chinach.

W pierwszym tego rodzaju badaniu na ludziach (DOI: 10.2967/jnumed.123.265715) naukowcy starali się opracować radioznacznik ukierunkowany na KRAS i zbadać jego potencjał w przypadku niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC) oraz raka jelita grubego.

Na podstawie niedawno zatwierdzonego do stosowania przez FDA inhibitora KRASG12C stworzono znacznik PET ukierunkowany na onkoproteinę 18F-PFPMD. Specyficzność i zdolność obrazowania znacznika oceniano zarówno w badaniach in vitro, jak i in vivo.

Następnym krokiem były badania z udziałem zdrowych ochotników, pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuc (NSCLC) i rakiem jelita grubego (CRC).

Udało się uzyskać 18F-PFPMD z wysoką wydajnością radiochemiczną, czystością radiochemiczną i stabilnością, a w badaniach przedklinicznych wykazano, że znacznik ten selektywnie wiąże się z białkiem KRASG12C.

Badanie kliniczne wykazało, że znacznik jest bezpieczny dla ludzi i szybko usuwany z pęcherzyka żółciowego i jelit. U pacjentów z NSCLC i rakiem jelita grubego akumulacja 18F-PFPMD była znacząco większa w guzach z mutacją KRASG12C w porównaniu z guzami bez mutacji.

„Badanie to pokazuje, że 18F-PFPMD jest obiecującym narzędziem do obrazowania molekularnego o istotnym znaczeniu klinicznym – zaznaczył dr Wang. - W przyszłości znacznik może być przydatny do badania statusu mutacji KRASG12C, a także do selekcji pacjentów do terapii celowanej KRASG12C. Co więcej, można go wykorzystać do monitorowania odpowiedzi terapeutycznej i oporności na leki u pacjentów chorych na nowotwory”.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/