Historia i kultura

„APOCRYPHA” – otwarte narzędzie online do badań staropolskich apokryfów

Adobe Stock
Adobe Stock

Narzędzie do badań staropolskich tekstów apokryficznych opracowali naukowcy z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Stworzona przez nich baza „APOCRYPHA” umożliwia wyszukiwanie i analizę źródeł w nowych transliteracjach i transkrypcjach.

Baza zawiera m.in. źródła łacińskie, konteksty słowiańskie, wykorzystane wątki, a także anotację gramatyczną i leksykalną. „Użytkownik ma możliwość skorzystania z indeksu leksykalnego, anotacji gramatycznej, zestawienia miejsc paralelnych i wątków. Strona udostępnia także teksty obcojęzycznych źródeł polskich apokryfów i wcześniejsze transkrypcje polskich utworów” – poinformował Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w materiale prasowym przesłanym serwisowi Nauka w Polsce.

Zespół pracował pod kierunkiem dr hab. Doroty Rojszczak-Robińskiej, prof. UAM. Naukowcy przebadali i opisali ponad 2000 stron rękopisów i starodruków wszystkich staropolskich (do 1544 r.) apokryfów nowotestamentalnych.

"To teksty fundamentalne dla dziejów polszczyzny religijnej, a także ważne dla literatury i języka całej Słowiańszczyzny" – podkreślili naukowcy.

"Polszczyzna religijna z historycznego punktu widzenia stanowi najważniejszą odmianę języka – to na jej podstawie kształtowała się odmiana literacka. Ale choć średniowieczną literaturę religijną kojarzymy zazwyczaj z zabytkami takimi jak Bogurodzica, najbardziej reprezentatywnymi tekstami dla polszczyzny tego okresu są narracje biblijno-apokryficzne. Mimo iż oparte są w znacznej mierze na źródłach łacińskich, stanowią oryginalne kompilacje. To także najobszerniejsza część polskiego piśmiennictwa średniowiecznego – na same apokryfy nowotestamentalne składa się przeszło 2000 stron rękopisów" – czytamy w popularnonaukowym opisie projektu.

Narzędzie powstało w ramach projektu finansowanego z NCN („Początki języka polskiego i kultury religijnej w świetle średniowiecznych apokryfów Nowego Testamentu. Uniwersalne narzędzie do badań polskich tekstów apokryficznych”). Celem tego projektu było pogłębienie i poszerzenie badań nad polskim dyskursem religijnym oraz duchowością i kulturą dawną poprzez wielopłaszczyznową, multidyscyplinarną analizę podstawowych źródeł staropolskiej kultury religijnej i języka religijnego, jakimi są apokryfy Nowego Testamentu.

Nauka w Polsce

akp/ zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 20.11.2024. Prezentacja zatrzymanego przez służby skarbu z okresu epoki brązu, 20 bm. w przestrzeni wystawy stałej „Świt Pomorza. Kolekcja starożytności pomorskich” Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, 20 bm. Znaleziony podczas nielegalnych poszukiwań zabytków w Gryfinie skarb został zatrzymany przez policjantów z Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie oraz pracownicy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Odnaleziony zespół zabytków składa się z kilkudziesięciu przedmiotów wykonanych z brązu. Są to głównie ozdoby i elementy uprzęży końskiej, ale także broń, narzędzia oraz inne drobne przedmioty. Znalezisko datuje się na V okres epoki brązu (lata ok. 900-750 p.n.e). (jm) PAP/Marcin Bielecki

    Szczecin/ Zaprezentowano skarb z Gryfina; znalazca nadal poszukiwany

  • 14.11.2024. Wystawa "1025. Narodziny Królestwa" w Muzeum Historii Polski w Warszawie. Nowa wystawa MHP, zorganizowana przy współpracy Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, upamiętnia 1000. rocznicę koronacji pierwszego króla Polski. PAP/Albert Zawada

    Dr Marcin Napiórkowski: królestwo to nie tylko książęta i królowie, ale również zwykli ludzie

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera