Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba przekazał, że kradzieży starodruków z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, w tym pierwszych wydań dzieł rosyjskich autorów, jak Aleksander Puszkin, Iwan Kryłow, Nikołaj Gogol i Michaił Lermontow, dokonała międzynarodowa grupa przestępcza działająca w całej Europie. W skład tej grupy wchodzili obywatele państw bloku wschodniego.

W ramach współpracy międzynarodowej, w tym na wniosek strony polskiej, powołano Międzynarodowy Zespół Śledczy JIT "Puszkin", którego celem jest koordynacja działań śledczych w tej sprawie.

Gruzińskie organy ścigania zatrzymały dwóch zidentyfikowanych w Polsce mężczyzn, obywateli Gruzji, i ogłosiły im zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i kradzieży mienia znacznej wartości, o szczególnym znaczeniu dla kultury, w postaci pięciu starodruków z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.

"Trwa pozyskiwanie informacji od strony gruzińskiej, jakie czynności procesowe podjęto względem pozostałych osób podejrzewanych w związku z ustaleniami faktycznymi polskiej prokuratury oraz co do pozostałych skradzionych książek" – zaznaczył prok. Skiba.

Prokuratura gruzińska przesłała do polskiej prokuratury materiały własnego śledztwa, w tym protokoły przesłuchań podejrzanych. Materiały te są tłumaczone. Gruzińscy prokuratorzy powiadomili polskich odpowiedników, że podczas przeszukań w Gruzji zabezpieczono określoną liczbę zabytkowych książek, której lista została udostępniona.

"Aktualnie zabezpieczone książki są poddawane oględzinom celem ustalania źródeł ich pochodzenia. Polska prokuratura zwróciła się o przesłanie zdjęć zabezpieczonych książek celem umożliwienia przez polskiego biegłego weryfikacji, czy pochodzą one z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego" – przekazał rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie.

W Litwie zarzuty ogłoszono obywatelowi Gruzji Mikhailowi Z. Usłyszał on zarzuty współudziału w kradzieży 78 starodruków z BUW, czego miał się dopuścić od grudnia 2022 r. do 16 października 2023 r., a nadto udziału w zorganizowanej grupie przestępczej specjalizującej się w kradzieży rosyjskojęzycznych starodruków.

Podejrzany Mikhail Z. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i odmówił złożenia wyjaśnień. Pozostaje w tymczasowym areszcie w Litwie w związku z zarzutami stawianymi mu przez litewskie organy ścigania w związku z kradzieżami starodruków z biblioteki w Wilnie.

"Osoby podejrzewane o dokonanie kradzieży rosyjskojęzycznych starodruków z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, mogły być też sprawcami lub współdziałały w ramach międzynarodowej grupy przestępczej ze sprawcami kradzieży starodruków zlokalizowanych na terenie bibliotek na Litwie, w Łotwie, Estonii, Czechach, Francji, Szwajcarii, Niemiec, Finlandii i Austrii" – zaznaczył prok. Skiba.

Dodał, że prokuratura polska zbiera dowody konieczne do udowodnienia winy sprawcom kradzieży starodruków w Polsce, a trwające postępowanie przygotowawcze zmierza do ustalenia, co stało się ze skradzionymi w naszym kraju starodrukami w celu podjęcia działań zmierzających do restytucji tych dóbr kultury.

Śledztwo w sprawie kradzieży woluminów z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego zostało wszczęte 2 listopada 2023 r. Prokuratura informowała wtedy, że do kradzieży książek doszło 16 października 2023 r. w czytelni BUW przy ul. Dobrej 6 w Warszawie.

"Książki wypożyczyli kobieta i mężczyzna i nie zwrócili ich w całości. Pozostały tylko dwie z dziesięciu zamówionych i ich fascykuły (części dzieła w postaci kartek – PAP)" – przekazał wówczas prok. Banna.

Rektor UW prof. Alojzy Z. Nowak w oświadczeniu wydanym dzień po rozpoczęciu śledztwa przekazał, że proceder kradzieży cennych pozycji z zasobów Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego trwał prawdopodobnie od grudnia 2022 r. do 16 października 2023 r., choć mógł być rozpoczęty jeszcze wcześniej. W BUW potwierdzono obecność osoby podejrzanej o kradzież w bibliotekach łotewskich. (PAP)

mas/ joz/