Podczas zachodzącej w płucach wymiany gazowej tlen przemieszcza się z pęcherzyków płucnych do krwiobiegu, natomiast dwutlenek węgla – z krwiobiegu do płuc.

Według amerykańskiego National Center for Health Statistics około 17,6 proc. dorosłych w USA doświadczyło stanu po zakażeniu COVID, powszechnie określanego jako „długi COVID”. Osoby z długim COVID mogą wykazywać szeroką gamę objawów, w tym trudności z koncentracją („mgła mózgowa”), zmiany węchu lub smaku, zmęczenie, bóle stawów lub mięśni, duszność (zadyszka), objawy trawienne i inne. Objawy te mogą utrzymywać się przez tygodnie, miesiące, a nawet lata po zakażeniu COVID-19.

Naukowcy z University of Iowa w Iowa City(USA) postanowili ocenić powiązania pomiędzy wymianą gazową w płucach, obrazem strukturalnego i funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (MRI) mózgu oraz funkcjami poznawczymi u pacjentów z długim COVID.

Do badania zrekrutowano 10 pacjentek i 2 pacjentów (mediana wieku: 59 lat), u których po ustąpieniu ostrej infekcji COVID-19 utrzymywała się duszność i/lub zmęczenie. Przeprowadzono dające szczególnie dobre pojęcie o czynności płuc badanie MRI z hiperspolaryzowanym ksenonem-129, strukturalne i czynnościowe badanie MRI mózgu, testy czynnościowe płuc oraz testy poznawcze. Jak się okazało, u pacjentów z „długim COVID–em” niższa wymiana gazowa w płucach może być związana z upośledzeniem funkcji poznawczych.

„Po raz pierwszy MRI zostało użyte do wspólnej oceny funkcji płuc i mózgu w celu zbadania ich związku w długim COVID” — powiedział główny autor badania Keegan Staab, asystent naukowy na University of Iowa. - „Te badania są nowatorskie, ponieważ łączą wiele unikalnych typów obrazowania, aby zbadać związek między wieloma narządami w populacji chorych”.

„Jeśli te ustalenia można uogólnić na populację z długim COVID, badanie sugeruje, że może istnieć związek przyczynowy pomiędzy dysfunkcją poznawczą a dysfunkcją płuc, co sugeruje potencjalną strategię leczenia z wykorzystaniem metod ukierunkowanych na poprawę wymiany gazowej” – zaznaczył starszy autor badania, profesor Sean B. Fain.

„W badaniu wystąpił szereg trudności poznawczych u pacjentów” — powiedział Staab. - „Niektóre były łagodne i wskazywały na niewielką dysfunkcję, podczas gdy inne były poważniejsze i wskazywały, że niektórzy pacjenci doświadczają powolnego myślenia i problemów z koncentracją kilka razy dziennie”.

Wyniki wykazały, że niższa wymiana gazowa płucna może być związana z dysfunkcją poznawczą, a także z mniejszymi objętościami istoty szarej i istoty białej u pacjentów z długim COVID. Ponadto badacze zaobserwowali istotne zależności sugerujące, że zwiększony przepływ krwi mózgowej wiąże się ze zmniejszoną wymianą gazową u pacjentów z długim COVID.

Jak zaznaczył prof. Staab, potrzebne są większe badania, aby zbadać związek między wymianą gazową a przepływem krwi mózgowej u pacjentów z długim COVID.

„Ta zależność może być mechanizmem kompensacyjnym, w którym obniżenie funkcji płuc jest kompensowane przez wyższy rzut serca i lepsze ukrwienie mózgu” — podkreślił profesor. - „Istnieje również możliwość, że mechanizm choroby, który upośledza wymianę gazową w płucach, prowadzi także do wyższego ukrwienia mózgu poprzez uszkodzenie naczyń krwionośnych zarówno w płucach, jak i w mózgu”.

Jak wynika z badania, nieprawidłowości wymiany gazowej mogą pomóc w identyfikacji pacjentów z długim COVID, którzy wymagają długoterminowego leczenia lub dodatkowej terapii.(PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ zan/