Do głównych zadań Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIWet-PIB) w Puławach należy prowadzenie badań naukowych w zakresie ochrony zdrowia zwierząt, ale też bezpieczeństwa i higieny żywności pochodzenia zwierzęcego czy pasz. Kadra naukowa i pracownicy PIWet-u zajmują się diagnostyką i zwalczaniem chorób bakteryjnych i wirusowych zwierząt w tym m.in. bydła, owiec, drobiu, świń, pszczół, ryb, psów, kotów. Osobny dział Instytutu prowadzi badania jakości weterynaryjnych produktów leczniczych i kontrolę biopreparatów.

"Każdego roku Instytut odgrywa kluczową rolę w reagowaniu na zagrożenia epizootyczne, takie jak afrykański pomór świń (ASF), grypa ptaków, pryszczyca czy niebezpieczne zoonozy (choroby odzwierzęce - PAP), które mogą stanowić realne zagrożenie także dla zdrowia ludzi. W takich sytuacjach Instytut staje się centrum dowodzenia – diagnozuje, doradza, opracowuje strategie działania, a czasem dosłownie decyduje o tym, czy zagrożenie zostanie opanowane, zanim wymknie się spod kontroli" - wskazał dyrektor PIWet-PIB prof. Stanisław Winiarczyk.

Każdego roku w laboratoriach Instytutu wykonywanych jest łącznie ponad 300 tysięcy badań diagnostycznych (w tym m.in. potwierdzających choroby zwierząt), a także około 100 tysięcy badań usługowych dotyczących żywności pochodzenia zwierzęcego, pasz oraz chorób zakaźnych zwierząt. W Instytucie funkcjonują nowoczesne Krajowe Laboratoria Referencyjne, obejmujące łącznie 138 kierunków badań, z których 82 dotyczy chorób zakaźnych zwierząt i chorób odzwierzęcych, a 56 jakości sanitarnej żywności pochodzenia zwierzęcego i pasz.

"Codzienne funkcjonowanie Instytutu, to przede wszystkim gotowość do natychmiastowego działania – 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. Utrzymanie tej gotowości wymaga nie tylko wykwalifikowanego zespołu specjalistów, ale również zaawansowanej i kosztownej infrastruktury – od nowoczesnych laboratoriów wysokiego bezpieczeństwa biologicznego, przez specjalistyczny sprzęt diagnostyczny, po systemy szybkiego raportowania i komunikacji kryzysowej" – podkreślił prof. Winiarczyk.

PIWet jako samodzielna instytucja badawczo-naukowa podlegająca bezpośrednio ministrowi rolnictwa, powstał na mocy dekretu Rady Ministrów z 6 czerwca 1945 r. Obejmował wtedy jednostki naukowe zlokalizowane w Puławach i Bydgoszczy, ale również podlegały mu zakłady produkujące szczepionki i surowice oraz wojewódzkie zakłady higieny weterynaryjnej — funkcjonujące jako laboratoria diagnostyczne.

Początkowo głównym zadaniem Instytutu była produkcja biopreparatów i diagnostyka chorób zwierząt. Potem rozwijała się tu działalność naukowa, na terenie kraju tworzono pracownie badawcze zajmujące się m.in. pryszczycą, leptospirozą czy kontrolą leków. Z biegiem lat i zmieniających się zadań PIWet-u były one likwidowane; do dziś funkcjonuje jeden – Zespół Badawczy Pryszczycy w Zduńskiej Woli.

W 2003 r. PIWet uzyskał status Państwowego Instytutu Badawczego. Powołano wówczas także Krajowe Laboratoria Referencyjne – kluczowe dla dostosowania polskiej weterynarii do standardów Unii Europejskiej. W kolejnych latach Instytut się rozwijał - wybudowano m.in. nowe laboratoria i zwierzętarnię o powierzchni ponad 16 tys. mkw.

Uroczyste obchody jubileuszu 80-lecia PIWet-u odbędą się piątek w Puławach. W programie oprócz wręczenia odznaczeń i medali zaplanowano też oficjalne otwarcie budynku nowej zwierzętarni o powierzchni prawie 1,7 tys. mkw. Funkcjonuje tu m.in. strefa trzymania zwierząt doświadczalnych w standardzie SPF, czyli w przestrzeniach wolnych od patogenów poprzez system filtracji powietrza i śluz sanitarnych. (PAP)

ren/ mick/