- Troska o zdrowie populacyjne, obejmująca ludność napływową, która znalazła się w Polsce z powodu trwającej wojny w Ukrainie, jest bardzo istotnym zadaniem w obszarze służby zdrowia - podkreślił w rozmowie z PAP prof. dr hab. n. med. Marcin Wojnar, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik projektu PEACHD w Polsce.

Krótka interwencja „nosi w sobie pewne cechy dialogu motywacyjnego”, które – jak zaznaczył prof. Wojnar - sprawdziły się zarówno w medycynie, jak i we wszelkich interwencjach społecznych. W praktyce jest to krótka rozmowa między pracownikiem ośrodka dla uchodźców, pracownikiem opieki społecznej, pracownikiem opieki zdrowotnej i mieszkańcem ośrodka czy podopiecznym, pacjentem.

- W takiej rozmowie specjalista nie jest kimś lepszym, ważniejszym od drugiej osoby, ale partnerem - powiedział prof. Wojnar. - My rozmawiamy jak równy z równym. Co więcej, w ramach tej rozmowy wykorzystujemy elementy wzmocnienia, czyli afirmacji, podkreślenia, że wierzymy w to, iż druga osoba jest w stanie wygenerować pewne korzystne dla siebie rozwiązania, podjąć wartościowe decyzje.

Interwencje dotyczą czynników ryzyka związanych ze stylem życia, takich jak palenie papierosów, picie alkoholu, aktywność fizyczna, dieta, kontrola masy ciała i ekspozycja na słońce. Z badań wynika, że ograniczenie niezdrowych zachowań może nawet o 50 proc. zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych i innych chorób niezakaźnych, takich jak np. cukrzyca czy miażdżyca naczyń.

Uczestnicy w ramach szkolenia otrzymali zestaw ulotek w języku polskim i ukraińskim do wykorzystania podczas krótkich interwencji oraz broszurę w języku polskim i ukraińskim, w której omówione są poszczególne czynniki ryzyka związane z chorobami niezakaźnymi. W broszurze pokazano jak krok po kroku można wprowadzić zmiany w niezdrowych zachowaniach.

W ramach projektu dostępna jest również specjalna aplikacja internetowa. - Aplikacja również krok po kroku pomoże ocenić własne zachowania w obszarze kilku czynników ryzyka i ewentualnie zasugeruje, co i jak należałoby zmienić - powiedział prof. Marcin Wojnar.

Szkolenie odbyło się w czerwcu i lipcu. Jego program uwzględnia wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), dotyczące krótkich interwencji, wieloletnie doświadczenia wynikające ze stosowania krótkiej interwencji w praktyce profilaktyki zdrowotnej realizowanej w Katalonii oraz doświadczenia pracy z uchodźcami z Ukrainy w Polsce.

Projekt jest realizowany w Hiszpanii, Czechach i w Polsce. W naszym kraju jest ukierunkowany na profilaktykę chorób nowotworowych wśród grup społecznych znajdujących się w trudnej sytuacji bytowej, w tym w społeczności uchodźców z Ukrainy.

W szkoleniach zorganizowanych przez WUM we współpracy z Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej wzięli udział pracownicy służby zdrowia, pracownicy socjalni, psycholodzy oraz asystenci rodzin pracujący na co dzień z uchodźcami z Ukrainy, m.in. w ośrodkach dla uchodźców. Szkolenie dotyczyło czynników ryzyka i czynników ochronnych w obszarze chorób nowotworowych oraz zastosowania metody krótkiej interwencji jako narzędzia korygowania ryzykownych postaw zdrowotnych.

Instytucje partnerskie WUM w projekcie PEACHD to Barcelona Clínic Research Foundation-August Pi i Sunyer Biomedical Research Institut (FRCB-IDIBAPS, ES - Koordynator projektu), Kataloński Instytut Onkologii (ICO, ES), Katalońska Agencja Zdrowia Publicznego (GENCAT, ES), Uniwersytet Karola w Pradze (CUNI, CZ) oraz Portugalski Instytut Zachowań i Uzależnień Uzależniających (ICAD, IP, PT).

Szkolenie było częścią międzynarodowego projektu PEACHD, realizowanego przez WUM w latach 2024-2026, a finansowanego przez KE.

Nauka w Polsce (PAP)

wl/ zan/ bar/