Podczas konferencji zorganizowanej pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów dr Stanisław Krawczyk z Uniwersytetu Wrocławskiego podkreślił, że wzrost wydatków na naukę o 2,3 proc. w przyszłorocznym budżecie nie nadąża za inflacją, która według prognoz rządu wynieść ma 3 proc. "Realnie czeka nas co najmniej stagnacja, a prawdopodobnie będzie gorzej, niż jest teraz" – stwierdził.

Dr hab. Katarzyna Grabowska wskazała zaś na problem „drenażu mózgów”. Jej zdaniem problemem jest to, że wielu zdolnych młodych ludzi wybiera studia i karierę naukową za granicą ze względu na dużo lepsze warunki pracy, dostęp do finansowania i perspektywy rozwoju. Niskie prawdopodobieństwo uzyskania grantu w Narodowym Centrum Nauki zniechęca naukowców do aplikowania, co prowadzi do kolejnej fali wyjazdów.

Julia Wolińska z KKHP przedstawiła cztery kluczowe postulaty wymagające natychmiastowego dofinansowania w szkolnictwie wyższym: zmniejszenie grup zajęciowych i pensum wykładowców, co poprawi jakość kształcenia, wprowadzenie płatnych staży badawczych dla najlepszych studentów, znaczące podwyższenie stypendiów doktoranckich, zapewnienie doktorantom dostępu do hoteli asystenckich, aby umożliwić im godne warunki do życia i założenia rodziny.

Z kolei ekonomistka dr hab. Zofia Łapniewska, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, zaproponowała alternatywne źródła finansowania nauki. Wskazała na możliwość zaangażowania dużych firm, w tym spółek Skarbu Państwa, które mogłyby dzielić się zyskami z polską nauką, na wzór niemieckich fundacji korporacyjnych. Podsumowała, że w latach 2017-2021 spółki Skarbu Państwa przekazały 841 mln zł na rzecz różnych fundacji. Jej zdaniem część tych pieniędzy można przerzucić do polskiej nauki.

Jako drugie potencjalne źródło wskazała rezerwy celowe w budżecie państwa - na 2025 r. było to od ok. 10 do 13 mld zł. "Gdyby chociaż 1 mld trafił do polskiej nauki, byłby to znaczny skok, zmiana jakościowa w naszym życiu i dydaktyków na uczelniach wyższych" – podsumowała. (PAP)

Nauka w Polsce

lt/ agt/