Wtorek jest drugim dniem tygodnia noblowskiego. W Sztokholmie o godz. 11.45 poznamy laureata lub laureatów nagrody z fizyki. Wśród naukowców uhonorowanych tą nagrodą było jak dotąd tylko pięć kobiet, wśród nich - Polka Maria Curie-Skłodowska.
Ogłoszenie nazwiska lub nazwisk noblistów będzie transmitowane na stronie internetowej Fundacji Noblowskiej (www.nobelprize.org).
W ubiegłym roku Nobla z fizyki otrzymali Amerykanin John J. Hopfield oraz Kanadyjczyk Geoffrey E. Hinton - za „fundamentalne odkrycia i wynalazki umożliwiające uczenie się maszyn za pomocą sztucznych sieci neuronowych”.
Jedyną osobą z Polski, która jak dotąd otrzymała Nagrodę Nobla z fizyki jest Maria Curie-Skłodowska - wyróżniona przez Komitet Noblowski w 1903 r. za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości. Część nagrody (1/2) przypadła wtedy Henriemu Becquerelowi, a drugą częścią podzielili się Maria Curie-Skłodowska i jej mąż, francuski fizyk Pierre Curie.
Nagrodę Nobla z fizyki otrzymało jak dotąd jedynie pięć kobiet, w sumie wszystkich laureatów nagrody było do tej pory 227; Nobla z fizyki przyznano 118 razy.
W poniedziałek został już ogłoszony tegoroczny Nobel z fizjologii lub medycyny - laureatami zostali Mary E. Brunkow i Fred Ramsdell z USA oraz Shimon Sakaguchi z Japonii. Dzięki odkryciu przez nich mechanizmów regulujących obwodowo odpowiedź immunologiczną można będzie skuteczniej leczyć choroby immunologiczne czy nowotwory.
W środę poznamy tegorocznych noblistów w dziedzinie chemii, w czwartek - w dziedzinie literatury. W piątek Norweski Komitet Noblowski ogłosi zwycięzcę Pokojowej Nagrody Nobla.
Szóstą dziedziną, w której przyznawana jest nagroda, są nauki ekonomiczne. W tej dyscyplinie laureata poznamy w poniedziałek 13 października. Ekonomiczny Nobel nie został wymieniony w testamencie fundatora, dlatego przyznawane od 1969 r. wyróżnienie formalnie nazywa się Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla i jako jedyne finansowane jest z funduszy szwedzkiego banku centralnego.
Nagrody w pozostałych kategoriach fundowane są z odsetek i zwrotu z inwestycji Fundacji Noblowskiej, która pomnaża majątek Nobla.
Nagroda Nobla to złoty medal z wizerunkiem fundatora nagrody, Szweda Alfreda Nobla, oraz kaligrafowany dyplom. Od 2023 roku to także najwyższa w historii kwota pieniężna, 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,2 mln zł).
O przyznaniu nagród decydują komitety złożone z naukowców i autorytetów na podstawie nadesłanych nominacji. Wskazane przez Nobla kryterium wyboru to odkrycia i osiągnięcia przynoszące ludzkości największe korzyści. (PAP)
bar/ lm/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
