Podczas czwartkowego posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji i Nauki wiceminister nauki Andrzej Szeptycki przedstawił informację na temat działań resortu dot. kondycji psychicznej i wsparcia dobrostanu w środowisku akademickim w Polsce.

Podsumował zlecone przez resort badania Uniwersytetu SWPS, z których wynika, że w Polsce od 30 do 65 proc. studentów odczuwa objawy zaburzeń lękowych, a z depresją zmaga się ponad 20 proc. studentów. Problemy dotykają także innych grup związanych ze środowiskiem akademickim: ok. 20 proc. doktorantów doświadcza wysokiego nasilenia niepokoju i bezsenności, a ok. 31 proc. kadry akademickiej zmaga się z różnymi formami zaburzeń psychicznych. Wiceminister podsumował, że wskaźniki te są wyższe niż w innych krajów na świecie.

Szeptycki powiedział, że MNiSW w latach 2024-2026 na projekty w zakresie dobrostanu psychicznego w środowisku akademickim przeznaczyło łącznie 5,5 mln zł. Wymienił, że wśród finansowanych inicjatyw jest m.in. program „Strefa Komfortu”, realizowany we współpracy z Parlamentem Studentów RP (PSRP). W ramach tej inicjatywy zrealizowano w tym roku m.in. 1600 bezpłatnych cykli psychoterapii dla studentów. Szeptycki wspomniał też o programie Krajowej Rady Doktorantów “PhDWell” dla doktorantów.

Według obecnego na posiedzeniu komisji prof. Wojciecha Dragana, przewodniczącego Komitetu Psychologii PAN, w Polsce co piąty pracownik akademicki doświadcza silnego wypalenie zawodowego, a szczególnie obciążone są: osoby na wczesnym etapie kariery, kobiety, osoby łączące różne role, zatrudnione na krótkoterminowe umowy.

- Skala problemów wyraźnie pokazuje, że to kwestie o charakterze strukturalnym, a nie indywidualnym - powiedział.

Wśród czynników strukturalnych, które stanowią jego zdaniem „rdzeń problemów”, wymienił przeciążenie obowiązkami, brak wsparcia instytucjonalnego, niepewność zatrudnienia, nieadekwatną liczbę etatów, presję ewaluacyjną.

Powoływał się jednak na badania środowiska akademickiego z innych krajów, z których wynika, że jest światełko w tunelu. - Wszędzie tam, gdzie zasoby rosną, dobrostan również rośnie - podsumował.

Dr. hab. Łukasz Gawęda, prof. Instytutu Psychologii PAN, zaapelował o systemowe zmiany, wskazując na konieczność zwiększenia nakładów na naukę do poziomu 3 proc. PKB. stwierdził, że bez tego wzrostu „fatalny dobrostan będzie się pogłębiał”.

Psycholog dr hab. Łukasz Okruszek, prof. IP PAN, wspomniał o warunkach życia doktorantów. Ocenił, że niepewne zatrudnienie i prekaryjne warunki pracy skazują doktorantów na samotność i przyczyniają się do problemów w zdrowiu psychicznych. - Nie jest tak, że możemy to załatwić owocowym czwartkiem czy treningiem mindfulness - ironizował.

Dr hab. Janusz Uriasz, przewodniczący Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA), zauważył, że jednym z przejawów problemów z kondycją psychiczną studentów jest duży odsiew studentów, którzy odchodzą ze studiów na 1. roku. Podkreślił też konieczność objęcia opieką studentów zagranicznych oraz kształcących się zdalnie.

Szymon Łakomy z Parlamentu Studentów RP powołał się na badania PSRP, z których wynikło, że większość studentów odnosi się pozytywnie do korzystana z pomocy psychologicznej. Sposób, w jaki zorganizowana jest pomoc psychologiczna na uczelniach - ocenił dobrze. - Negatywnie jednak oceniany wsparcie interwencyjne w sytuacjach kryzysowych, udzielane w ciągu tygodnia od zgłoszenia - podsumował. (PAP)

Nauka w Polsce

lt/ zan/