Ogłoszenie wyników konkursu i wręczenie nagród odbyło się w środę w Instytucie Chemii Fizycznej PAN w Warszawie.

Konkurs „Złoty Medal Chemii” był skierowany do autorów nowatorskich prac licencjackich lub inżynierskich o znaczeniu poznawczym, jak również aplikacyjnym w dziedzinie chemii (oraz z pogranicza chemii i biologii lub chemii i fizyki), napisanych i obronionych w Polsce, w roku akademickim 2024/2025. Jego organizatorem jest Instytut Chemii Fizycznej PAN, a partnerem wydarzenia i fundatorem nagród - firma DuPont.

Laureat Złotego Medalu Chemii otrzymał nagrodę pieniężną w wysokości 15 tys. złotych, zdobywca Srebrnego Medalu – 7,5 tys. złotych, a Brązowego – 3,75 tys. złotych. Oprócz nagród głównych przyznane zostały także cztery wyróżnienia konkursowe o wartości 1,5 tys. złotych i trzy wyróżnienia specjalne firmy DuPont o wartości 3 tys. złotych. Wszyscy finaliści konkursu otrzymali również nagrody rzeczowe oraz możliwość odbycia stażu naukowego w Instytucie Chemii Fizycznej PAN oraz bezpłatnego realizowania badań w jego laboratoriach.

Zwycięska praca autorstwa Mateusza Zarzecznego została napisana pod opieką naukową dr. hab. Wiktora Lewandowskiego. Jak podali w komunikacie organizatorzy, dotyczy ona „programowania chiralności” w materiałach ciekłokrystalicznych o helikalnej strukturze, które wykazują selektywną interakcję ze światłem kołowo spolaryzowanym. Przedstawiono w niej możliwości kontroli tych właściwości na trzech poziomach: - molekularnym - dotyczącym wpływu architektury molekuł; - nanocząstkowym - związanym z domieszkowaniem nanocząstek złota; - przestrzennym - gdzie zastosowano fototermalne przetapianie laserowe.

„Łączenie poszczególnych poziomów otwiera nowe możliwości projektowania nanomateriałów funkcjonalnych o ściśle kontrolowanych właściwościach optycznych, które mogą znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach, np. antyfałszerstwie, bio-obrazowaniu, czy technologii LiDAR” - wskazano w komunikacie.

Srebrny Medal Chemii zdobył Jakub Pawlikowski z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Jego praca „Rola czynników jądrowych w indukcji programowanej śmierci komórkowej w komórkach zmodyfikowanych przy użyciu technologii CRISPR/Cas9”, powstała pod kierunkiem dr inż. Małgorzaty Adamiec-Organiściok oraz mgr inż. Magdaleny Węgrzyn. Laureat przeprowadził badania nad molekularnymi mechanizmami odpowiedzi komórek na stres oksydacyjny prowadzący do ferroptozy – jednej z form programowanej śmierci komórkowej.

Brązowy Medal Chemii otrzymał zaś Dawid Natkowski z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej za pracę „Wykorzystanie układów wykazujących zjawisko absorpcji dwufotonowej w generowaniu reaktywnych form tlenu”, napisaną pod opieką naukową dr. hab. inż. Krzysztofa Durki oraz dr inż. Pauliny H. Marek-Urban. „Praca opisuje syntezę oraz charakterystykę boroorganicznych kompleksów BODIPYo potencjalnym zastosowaniu w przeciwnowotworowej terapii fotodynamicznej – nowatorskiej, nieinwazyjnej metodzie leczenia nowotworów. W badaniach wykorzystano zjawisko absorpcji dwufotonowej, aby móc docierać do głębiej zlokalizowanych zmian nowotworowych” - poinformowali organizatorzy.

Wyróżnienia konkursowe otrzymali: Franciszek Bober z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Dawid Dąbrowski oraz Artur Le Hoang z Wydziału Fizyki UW oraz Piotr Gas z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nagroda Finalistów powędrowała do zdobywcy drugiego miejsca w konkursie – Jakuba Pawlikowskiego.

Wyróżnienia specjalne firmy DuPont trafiły do: Xymeny Gross z Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej, Faustyny Stopyry z Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza oraz do Soni Wardejn z Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

W tym roku do konkursu zgłoszono 61 prac z 15 uczelni. Do finału zakwalifikowało się 15 uczestników. Kryteria, którymi kierowało się jury to: wartość naukowa pracy, dorobek publikacyjny autora, znaczenie praktyczne otrzymanych rezultatów, wykorzystanie nowoczesnych metod analitycznych oraz samodzielność prowadzenia badań.

Nauka w Polsce

agt/