KONTROWERSYJNE STARCIE

W bitwie walczyło ponad 50 tysięcy żołnierzy. Na okolicznych polach spoczęło około 5 tysięcy żołnierzy różnych armii. Rezultat starcia był tragiczny dla Szwedów - uciekające niedobitki żołnierzy próbowały schronić się w Kaliszu, lecz tu dopadli je Kozacy i Kałmucy, którzy przy okazji zrabowali miasto i częściowo je spalili.

Bitwa kaliska była jednym z epizodów tzw. wojny północnej, zwanej przez lata wojną narodów, toczonej w latach 1700-1721 pomiędzy Szwecją i koalicją utworzoną przez Rosję, Danię i Saksonię. Do niewoli dostał się wtedy naczelny dowódca szwedzki Arvid Axel Mardefeld, około stu jego oficerów i dwa tysiące żołnierzy. Dla trwającej wojny, bitwa nie miała jednak większego znaczenia, uważa część historyków. Opinii tej nie podziela prof. Kijas.

„Dzięki tej bitwie, a później bitwie pod Połtawą, August III Mocny został w 1709 r. ponownie królem i zaczęła się stabilizacja państwa. Z jednej strony miało to wielkie znaczenie dla Polski i Europy, a z drugiej – bitwa była zwycięstwem także wojsk rosyjskich. Rosja zaczęła wyrastać na bardzo silne państwo” - mówi profesor. Dodaje, że od tej pory Polska na kilkaset lat stała się krajem uzależnionym od Rosji.

"KĄSEK" DLA HISTORYKÓW I ARCHEOLOGÓW

Jedyną zachowaną pamiątką po bitwie jest krzyż na usypanym  kurhanie, z prochami poległych. W tym roku rozpoczęło się badanie kurhanu. Archeolodzy znaleźli w nim sporo kul od muszkietów, części szkieletów oraz dwie czaszki, w których znajdowały się kule. Antropolog określił wiek jednego z poległych żołnierzy, którego szkielet spoczywa w kurhanie, na 60-65 lat.
Archeolodzy odkryli też ślady wapna. „Prawdopodobnie, posypywano nim mogiły, by nie rozprzestrzeniała się zaraza” – wyjaśnia archeolog Leszek Ziąbka.

***
W 300. rocznicę bitwy w Kościelnej Wsi, 28 października odbył się zlot gwiaździsty z metą pod kurhanem. Dzień wcześniej w Kaliszu odbyła się jubileuszowa konferencja naukowa.ZAK

PAP – Nauka w Polsce
kol