W przeddzień jubileuszowych wydarzeń, 10 kwietnia, również w Brukseli, ogłoszono, że po raz pierwszy w historii udało się uzyskać obraz cienia czarnej dziury. Chociaż taka zbieżność terminów pomiędzy ogłoszeniem ważnego wyniku badań, a uroczystościami nie była planowana, to odkrycie związane z czarną dziurą wydaje się dobrze uzupełniać istotną dla astronomów rocznicę.

Przez pierwsze dwa dni w konferencji uczestniczyli zawodowi astronomowie zaproszeni z wielu krajów i instytucji oraz organizacji. Tematyka konferencji dotyczyła roli astronomii w dyplomacji, rozwoju, edukacji, popularyzacji, sztuce oraz rozwoju przemysłu nowoczesnych technologii. Wśród prelegentów byli m.in. laureaci Nagrody Nobla: Brian Schmidt (Australian National University) i Ben Feringa (Center for Systems Chemistry, University of Groningen); japońska astronautka Chiaki Mukai (JAXA oraz wicerektor Tokyo University of Science), amerykański astronauta John Grunsfeld (NASA).

W trzecim dniu do Brukseli przyjechali natomiast miłośnicy astronomii z całego świata. Łącznie w uroczystościach wzięło udział kilkaset osób. Dodatkowo dostępna była transmisja online.

Z okazji swojego stulecia IAU zaplanowała różne akcje popularyzujące astronomię w społeczeństwie, które będą odbywały się przez cały 2019 r. Celem tego projektu, nazwanego IAU100, jest pokazanie rozwoju astronomii i badań kosmosu w ciągu ostatniego stulecia oraz wpływu, jaki ten rozwój miał na technikę, technologię, pokojową współpracę pomiędzy krajami, kulturę i nasze codzienne życie. Działania IAU odbywają się pod hasłem „100 lat pod wspólnym niebem”.

Jak w rozmowie z PAP tłumaczy prof. Ewine van Dishoeck, prezydent Międzynarodowej Unii Astronomicznej, astronomia daje różne korzyści społeczeństwu.

„Po pierwsze jest to inspiracja. Każdy, kto spoglądał na nocne niebo, zastanawiał się kiedyś, skąd pochodzimy, jakie jest nasze miejsce we Wszechświecie. To jedne z największych pytań, jakie stawia sobie ludzkość, na które astronomia może znaleźć odpowiedzi. To jeden z aspektów. Drugim jest fakt, iż astronomia to motor napędowy dla nowoczesnych technologii. Dajemy inżynierom najtrudniejsze problemy do rozwiązania. Wymogi dla instrumentów astronomicznych są tak wysokie, że powodują wykorzystywanie i rozwijanie technologii do granic możliwości. Nawet jeśli pewne rozwiązania nie mają natychmiastowego przełożenia na inne dziedziny, to w długoterminowej perspektywie astronomia rodzi wiele wynalazków” - podkreślił.

W ramach IAU100 w maju rozpocznie się konkurs na nazwy planet pozasłonecznych. Każdy kraj otrzyma prawo nazwania jednej z planet i jej gwiazdy. W tym celu będą przeprowadzone krajowe konkursy, a propozycje będzie mógł zgłosić każdy. Z kolei na lipiec zaplanowane są ogólnoświatowe obserwacje Księżyca z okazji 50. rocznicy pierwszego załogowego lądowania na Srebrnym Globie. Opis pozostałych atrakcji planowanych w trakcie IAU100 można znaleźć na stronie internetowej www.iau-100.org i jej polskiej wersji www.iau100.pl.

Obecnie Międzynarodowa Unia Astronomiczna liczy 13500 członków – zawodowych astronomów z ponad 100 krajów. Jej rolą jest promowanie astronomii we wszystkich jej aspektach i wspieranie międzynarodowej współpracy w tej dziedzinie. IAU jest także jedynym podmiotem, który ma prawo do nadawania oficjalnych nazw obiektom astronomicznym i strukturom na ich powierzchniach.(PAP)

cza/ agt/