W dziale prac naukowych i popularnonaukowych laureatem został Grzegorz Motyka za publikację \"Od rzezi wołyńskiej do akcji +Wisła+. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947\" (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011).

Jak napisał w swojej recenzji w \"Polityce\" Wiesław Władyka, książka podsumowuje badania Grzegorza Motyki nad konfliktem polsko-ukraińskim w latach 1943–47. \"Jest także próbą odnalezienia właściwych pojęć i słów, za pomocą których wydarzenia sprzed kilkudziesięciu lat wpisują się w bardzo współczesne rozważania o zbrodniach wojennych, ludobójstwie, winie i karze, a także o polityce przebaczania\" - napisał Władyka.

Odbierając nagrodę autor książki Grzegorz Motyka zauważył, że - zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie - coraz bardziej popularne stają się skrajne wersje historii. \"Coraz częściej uważa się, że najbardziej radykalna wersja historii jest tą prawdziwą. A ja, żeby zacytować Jerzego Giedroycia, (...), uważam, że w relacjach polsko-ukraińskich należy powiedzieć całą prawdę, ale tylko prawdę\" - mówił Motyka.

\"Osobista historia III Rzeczypospolitej\" (Rosner i Wspólnicy, Warszawa 2011) Aleksandra Halla została nagrodzona w dziale pamiętników i wspomnień.

\"Właśnie ta konwencja, że pisałem osobistą historię dwudziestolecia, że w znacznej mierze ten punkt ciężkości był położony na pierwsze lata III Rzeczypospolitej, której byłem czynnym politykiem, a zwłaszcza na rząd Tadeusza Mazowieckiego i jego rolę, pozwoliły mi pokazać prawdziwe postaci, prawdziwych twórców III Rzeczypospolitej\" - opowiadał Hall, dziękując Tadeuszowi Mazowieckiemu za obecność na uroczystości rozdania nagród.

W dziale źródeł historycznych uhonorowano Mirosława A. Supruniuka za książkę \"Uporządkować wspomnienia. Nieautoryzowane rozmowy z Jerzym Giedroyciem\" (Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji, Toruń 2011). Książka Supruniuka jest zapisem rozmów przeprowadzonych z Jerzym Giedroyciem w 1993 roku w Paryżu. Sam Giedroyc - zmarły w 2000 roku - nie poznał ostatecznej wersji tekstu.

Nagrody Historyczne \"Polityki\" po raz pierwszy zostały przyznane w 1959 r. Pierwszym laureatem został żołnierz Armii Krajowej Zygmunt Klukowski za książkę pt. \"Dziennik z lat okupacji\". Nagrody ogłaszano co roku, z wyjątkiem dwukrotnej przerwy - raz w latach siedemdziesiątych, gdy władze PRL zawiesiły tę nagrodę, ponieważ redakcja nie uległa naciskowi, by zmienić kandydatów do nagrody oraz jurorów, a po raz drugi - w latach 1981 i 1982, gdy \"Polityka\" nie chciała przyznać nagród w warunkach stanu wojennego.

Laureatami tej nagrody byli m.in. Władysław Bartoszewski, Andrzej Garlicki, Andrzej Paczkowski, Franciszek Ryszka, Janusz Tazbir, Marian Brandys, Jacek Kuroń, Mieczysław Rakowski i Jerzy Eisler.

PAP - Nauka w Polsce

agz/ hes/ krf/bsz