Wikipedia to encyklopedia, którą może edytować każdy. Nie jest jednak projektem tworzonym jedynie przez jednorazowych użytkowników, którzy tworzą pojedyncze hasła. Wśród osób, które rozwijają projekt są takie, które dokonują edycji tysięcy haseł, wykonując - całkiem bezpłatnie - żmudną i wymagającą nieraz pracę. Dla takich osób tworzenie Wikipedii stało się ważnym elementem życia, a wokół internetowej encyklopedii utworzyła się duża społeczność. Jej członkowie niekiedy pozostawiają po sobie tysiące słów w dyskusjach nad tym, jak wyglądać ma ostateczna wersja haseł encyklopedycznych.

Wszystkie te zwyczaje - niczym Bronisław Malinowski, który opisywał życie Triobrandczyków - próbuje zebrać w całość dr hab. Dariusz Jemielniak z warszawskiej Akademii Leona Koźmińskiego w książce \"Życie wirtualnych dzikich. Netnografia Wikipedii największego projektu współtworzonego przez ludzi\".

Okazuje się, że w społeczności wikipedystów nagradzane są nie rzeczywiste kompetencje czy wiedza, ale raczej zaangażowanie w pracę na rzecz rozwoju projektu. Wśród użytkowników Wikipedii ci bardziej zasłużeni dla rozwoju projektu mogą awansować w formalnej hierarchii i dostawać dodatkowe uprawnienia administracyjne (np. by blokować łamiących reguły użytkowników). 

Jemielniak opisuje, że w dyskusjach między wikipedystami zwycięża często nie ten, kto ma lepsze wykształcenie czy wiedzę, ale raczej ten, kto powołuje się na wiarygodne źródła. Czasami prowadzi to jednak do paradoksów. Jemielniak przywołuje historię jednego z amerykańskich pisarzy, który chciał poprawić na Wikipedii interpretację swojego utworu. Ta umieszczona na Wikipedii nie była jego zdaniem właściwa. Jednak wpis pisarza na Wikipedii usunięto, bo... autor wpisu nie powoływał się w nim na wiarygodne źródła. Zdenerwowany sytuacją pisarz wysłał w tej sprawie list do jednej z gazet. Dopiero kiedy list ten ukazał się drukiem, zaczął być wiarygodnym źródłem i można było poprawić interpretację tego utworu w Wikipedii.

Wikipedia - jako encyklopedia - ma bazować na wiarygodnych informacjach i ma być obiektywnym źródłem wiedzy. Niestety nie zawsze wikipedystom łatwo bezstronność zachować. Dariusz Jemielniak opisuje np. \"bitwę o Gdańsk\", czyli jeden z największych w historii Wikipedii sporów o ostateczny wygląd jednego z haseł. Takim problemem okazało się w anglojęzycznej Wikipedii hasło dotyczące Gdańska. Wikipedyści - wśród których powstały różne lobby - mieli różne poglądy na to, czy miasto powinno znaleźć się w encyklopedii pod nazwą \"Gdansk\", \"Gdańsk\" czy raczej \"Danzig\". Mieli też różne poglądy na nazewnictwo miasta w poszczególnych okresach historii. Proces wypracowania ostatecznych rozwiązań trwał kilka lat.

W polskiej Wikipedii wkrótce znaleźć będzie można milion haseł. Warto co nieco wiedzieć o istnieniu niezwykłej społeczności, dzięki której ten ogrom informacji mamy na wyciągnięcie ręki.

PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

agt/