Odkrycia skamieliny, która zrewolucjonizowała postrzeganie roli, jaką pierwotnie pełniła skorupa żółwia, dokonał ośmiolatek. Dziecko natknęło się na najstarszą znaną skamielinę pancerza Eunotosaurusa africanusa - praprzodka współczesnych żółwi sprzed 260 mln lat - na rodzinnej farmie leżącej w regionie Karoo w RPA.

Do tej pory powszechnie uważano, że skorupa służy żółwiom głównie jako ochrona. Tymczasem międzynarodowa grupa badaczy, która przeanalizowała skamielinę, doszła do innych wniosków. Ich zdaniem powstająca skorupa była adaptacją, która miała umożliwić kopanie dołów w ziemi, w których zwierzęta kryły się przed trudnymi warunkami pogodowymi. Na skamielinie widać zaczątki skorupy i szerokich żeber, na których była osadzona. Była to stabilna podpora dla zwierzęcia do użycia dużych łap i pazurów w celu wykopania kryjówki - przekonują badacze.

Główna autorka artykułu, dr Tyler Lyson z Muzeum Przyrody i Nauki w Denver (USA) wyjaśnia, że podobnie rzecz się ma z piórami. Ich pojawienie się nie było związane z lataniem - pokryte nimi były niektóre dinozaury np. tyranozaur, a te nie latały. Również pancerze żółwi najpierw pełniły zupełnie inną funkcję.

"Zarówno z obserwacji skamielin, jak i współczesnych żółwi wiemy, że główną zmianą, która spowodowała powstanie skorupy było poszerzenie żeber. Wydaje się to nie być dużą modyfikacją, ale ma duży wpływ na oddychanie i prędkość poruszania zwierząt czworonożnych" - mówi dr Lyson.

Żebra wspierają ciało podczas przemieszczania się i odgrywają główną rolę w napowietrzaniu płuc. Poszerzone żebra usztywniają tors, co przyczynia się do ograniczenia długości kroku i spowolnienia oddychania. Naukowcy zwracają uwagę, że żebra żółwi są wyjątkowe i zdecydowanie różnią się od innych znanych zwierząt - dinozaurów, węży, wielorybów czy ludzi, co związane jest z tym, że są one elementem pancerza.(PAP)

szz/ agt/