Zbyt częste przepisywanie antybiotyków, nawet na infekcje wirusowe, na które one nie działają, powoduje, że coraz częściej występują zakażenia bakteryjne oporne na ich działanie.

Prof. Neil Woodford z Londynu wypowiedzi BBC News podał przykład karbapenemów, antybiotyków przydatnych w leczeniu zakażeń szpitalnych oraz sepsy. Twierdzi on, że przed 10 laty do jego laboratorium rocznie trafiały zaledwie 2-4 przypadki bakterii opornych na ten antybiotyk, ostatnio jest ich ponad 2 tys.

Światowa Organizacji Zdrowia (WHO) ostrzega, że jeśli nadal będzie coraz więcej zakażeń bakteryjnych opornych na antybiotyki, to w 2050 r. będą częstszą przyczyną zgonów na świecie aniżeli nowotwory.

Public Health England rozpoczęło w Wielkiej Brytanii kampanię, która ma przyczynić się do zmniejszania stosowania antybiotyków w codziennej praktyce lekarskiej. Chodzi o to, żeby były one wykorzystywane jedynie wtedy, kiedy faktycznie są potrzebne, a nie na wszystkie infekcje, nawet na zwykle przeziębienia, które wywołują wirusy.

Organizacja ta wylicza, że w Anglii z powodu oporności na antybiotyki co roku umiera ponad 5 tys. pacjentów. W aż 4 przypadkach na 10 niewystarczające są antybiotyki pierwszego rzutu, kiedy dojdzie do zakażenie krwi bakteriami E. coli.

Dyrektor medyczny Public Health England prof. Paul Cosford podkreśla, że antybiotyki są niezbędne w leczeniu takich infekcji jak zapalanie płuc, sepsa czy bakteryjne zapalanie opon mózgowych. W przypadku kaszlu i zapalenia oskrzeli leki te na ogół są zbędne. „Zakażenia te mogą trwać nawet trzy tygodnie, a antybiotyki są w stanie je skrócić o jeden lub dwa dni” – dodaje.

Brytyjski specjalista uważa, że większość z nas może pokonać infekcję bez pomocy antybiotyków, wypoczywając przez kilka dni w domu. Należy wtedy dużo pić płynów i jedynym lekiem, jaki ewentualnie warto zażyć, jest paracetamol.

Prof. Cosford zwraca również uwagę, żeby nie naciskać na lekarzy, by przepisali antybiotyk. „Medycy wiedzą, kiedy jest to naprawdę potrzebne” – przekonuje. Dodaje, że każdy może znaleźć się w sytuacji, gdy zaatakuje go groźna infekcja, na zwalczenie której lekarze nie będą mogli znaleźć żadnego skutecznego antybiotyku.

Z opublikowanego w 2015 r. raportu Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że 64 proc. ankietowanych było przekonanych o przydatności antybiotyków w leczeniu przeziębienia i grypy, choć infekcje te są wywoływane przez wirusy, a nie bakterie. W przypadku grypy antybiotyki są używane jedynie w leczeniu powikłań bakteryjnych tego zakażenia. (PAP)

autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ agt/