Polskojęzyczna Wikipedia pojawiła się w tym samym roku, w którym ta encyklopedia w ogóle powstała w USA - 2001 r. Była jedną z pierwszych wersji językowych. Założyli ją fizyk Paweł Jochym i lekarz internista Krzysztof Jasiutowicz. Pierwszy wpis brzmiał: "Zaczynamy! Czy ja zwariowałem?". Kolejne były coraz obszerniejsze i bardziej poważne. Obecnie Wikipedia jest uznawana za największe na świecie, ogólnodostępne i bezpłatne źródło wiedzy.

"Za nami okres dużego wzrostu ilościowego nowych artykułów. Teraz zdecydowanie jesteśmy na etapie wzrostu jakościowego" - podkreśla w rozmowie z PAP wiceprezes stowarzyszenia Wikimedia Polska Szymon Grabarczuk. Organizacja ta promuje i wspiera Wikipedię; skupia też wielu wikipedystów.

Obecnie polska Wikipedia liczy ponad 1,36 mln artykułów i jest jedną z najczęściej odwiedzanych witryn w polskim internecie. Co miesiąc tę wersję internetowej encyklopedii edytuje regularnie kilka tysięcy osób.

Z Wikipedii korzystają każdego dnia miliony internautów. Jednak część osób zarzuca jej brak rzetelności i woli sięgać do encyklopedii redagowanych przez tradycyjne, zamknięte grona redaktorów. Wikipedyści zapewniają natomiast, że nie dodają do niej niczego, co nie zostało wcześniej opublikowane w wiarygodnym, zewnętrznym źródle informacji.

Grabarczuk mówi, że społecznicy związani ze stowarzyszeniem Wikimedia Polska zachęcają społeczność wikipedystów do udziału w różnego rodzaju akcjach, których celem jest polepszenie jakości wpisów. Chodzi np. o system grantów, dzięki którym wolontariusze otrzymują środki na zakup książek, na podstawie których opracowują hasła do Wikipedii.

"Organizowane są też zabawy, mające cechy grywalizacji i rywalizacji w ramach akcji polegających na przygotowywaniu haseł o danej tematyce, np. nauki czy sportu" - dodaje. Nagrodami są przedmioty bardziej o wartości kolekcjonerskiej niż finansowej.

Grabarczuk dodaje, że w ostatnich latach wikipedyści nawiązali też współpracę m.in. z muzeami, bibliotekami i naukowcami.

Wiceszef stowarzyszenia mówi, że niektórzy z twórców innych wersji językowych Wikipedii na dużą skalę korzystają z możliwości sztucznej inteligencji. W oparciu o oprogramowanie powstają - w automatyczny sposób - nawet setki tysięcy prostych haseł, w których zawarte są np. nazwy miast.

"Tego typu możliwości wykorzystujemy również w naszej ("polskiej" - PAP) Wikipedii. Stworzyliśmy na przykład program do umieszczania artykułów dotyczących asteroid" - podkreśla Grabarczuk. Liczbę artykułów stworzonych maszynowo szacuje on na niespełna 2,5 proc. wszystkich artykułów.

Dlatego też, w jego ocenie, polscy wikipedyści nie powinni czuć się zagrożeni przez sztuczną inteligencję.

"Przeciwnie, dążymy do tego, by artykuły były jeszcze lepiej opracowane i miały więcej przypisów źródłowych, niż do tej pory. Tego na razie nie jest w stanie zastąpić komputerowy algorytm. Dzięki temu Wikipedia będzie jeszcze bardziej wiarygodnym źródłem wiedzy" - zapowiada.

Wśród wyzwań Wikipedii wymienia on dostosowanie jej do nowych rozwiązań technologicznych. "Wikipedia nadal bazuje na oprogramowaniu sprzed kilkunastu lat. Staramy się jednak odpowiednio adaptować ją do wymagań użytkowników. Np. w większości jej treści dostosowywane są do wygodnego korzystania na urządzeniach mobilnych" - wskazuje Grabarczuk.

Czy w najbliższym czasie Wikipedia zmieni się mocno od strony wizualnej i w innej formie będzie prezentować swoją zawartość? Zdaniem Grabarczuka nie należy się spodziewać rewolucyjnych zmian, będzie to raczej ewolucja. "Wszystko zależy od zaangażowania wolontariuszy-informatyków i przeznaczonych na ten cel środków" - zaznacza.

Liczy on na to, że obsługa Wikipedii będzie coraz bardziej prosta dla jej współtwórców. Jedną z ostatnio wprowadzanych zmian było stworzenie zalążku centralnego spisu bibliograficznego. W ten sposób autorki i autorzy artykułów w encyklopedii nie muszą w całości wpisywać cytowanych tytułów książek, numerów ISBN czy roku wydania.

Problemem dnia codziennego bywa to, że edycją jednego artykułu w tym samym momencie zajmuje się nieraz kilka osób. W takim przypadku zapisywany jest efekt pracy tylko jednej osoby, co bywa uciążliwe i nadal nie doczekało się technicznego rozwiązania. "Być może w przyszłości uda się wcielić w życie system umożliwiający wykonywanie zmiany w Wikipedii jednocześnie przez kilka osób. Byłoby to rozwiązanie podobne do tego stosowanego m.in. w Dokumentach Google" - opowiada.

Społeczność polskiej Wikipedii będzie obchodziła 18. urodziny projektu 5 października o godz. 15.00 w Faktycznym Domu Kultury w Warszawie (ul. Gałczyńskiego 12). W programie między innymi spotkanie z założycielami polskiej Wikipedii. Wstęp wolny.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

szz/ zan/