Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
15.12.2022 aktualizacja 15.12.2022

Złoty Medal Chemii dla Martyny Osady z Uniwersytetu Warszawskiego

Fot. Grzegorz Krzyżewski Fot. Grzegorz Krzyżewski

Martyna Osada z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego otrzymała Złoty Medal Chemii 2022 za obliczenia istotne dla ultrazimnych molekuł, które nadają się m.in. do efektywnego chłodzenia laserowego. Organizatorem konkursu jest Instytut Chemii Fizycznej PAN.

Na medale mieli szanse autorzy nowatorskich prac licencjackich lub inżynierskich w dziedzinie chemii oraz z pogranicza chemii i biologii lub fizyki. Patronat honorowy nad konkursem "Złoty Medal Chemii" sprawuje prof. Maciej Żylicz - prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz Polskie Towarzystwo Chemiczne i Komitet Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk.

Jak zapewnił cytowany w materiale prasowym prof. Marcin Opałło, dyrektor IChF PAN, nagrodzone koncepcje mogą mieć zastosowanie w różnych sektorach przemysłowych i to zarówno w przypadku dużych przedsiębiorstw, jak i np. podmiotów typu spin-off.

Ultrazimne cząsteczki, tj. molekuły schłodzone do temperatur niższych niż 1 mK, są szeroko stosowane w chemii i fizyce. Martyna Osada z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, która otrzymała Złoty Medal Chemii 2022, wykonała obliczenia ab initio dla monowodorków MH metali pierwszej i drugiej grupy układu okresowego. Jak informuje IChF PAN, jej celem było przetestowanie wybranego schematu obliczeniowego (uwzględniającego wiele poprawek) i wyznaczenie wielkości istotnych z punktu widzenia ultrazimnej chemii i fizyki. "Najważniejszymi wynikami pracy są stałe spektroskopowe oraz czynniki Francka-Condona, które charakteryzują monowodorki drugiej grupy (BeH, MgH, CaH, SrH, BaH) jako molekuły świetnie nadające się do efektywnego chłodzenia laserowego" - czytamy w komunikacie Instytutu. Zwycięska praca pt. "Accurate ab initio calculations for alkali and alkaline-earth monohydrides" została napisana pod kierunkiem dra hab. Michała Tomzy.

Srebrny Medal Chemii zdobyła Zofia Dziekan, również z Wydziału Fizyki UW. Przedmiotem jej badań jest inteligentny materiał, tworzony poprzez wbudowanie cząsteczek ciekłego kryształu w sieć polimerową. Po podgrzaniu zachowuje się on jak sztuczny mięsień - jego sposób odkształcenia można zaprojektować zmieniając ułożenie molekuł, z których się składa. Wyniki opublikowane w pracy umożliwiają opracowywanie ciekłokrystalicznych mikrostruktur o niespotykanych dotąd właściwościach opto-mechanicznych. Mogą one posłużyć do stworzenia mikronarzędzi, robotów lub przestrajalnych elementów optycznych. Praca zatytułowana „3D photolitography in electro-oriented cross-linked liquid crystal polymers” została napisana pod opieką naukową dra hab. Piotra Wasylczyka oraz dr Klaudii Dradrach.

Brązowy Medal Chemii otrzymał Paweł Grzybek z Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej za "Projekt aparatury przeznaczonej do perwaporacyjnego rozdzielania ciekłych układów jednorodnych". Dzięki temu urządzeniu można badać właściwości transportowe jednorodnych membran i otrzymywać ciekłe substancje chemiczne o wysokiej czystości. Perwaporacja ma duże znaczenie w przemyśle chemicznym; jest tanią metodą rozdzielania i oczyszczania związków chemicznych. Nagrodzona praca została napisana pod opieką naukową dr hab. inż. Gabrieli Dudek.

Wyróżnienia konkursowe otrzymali: Adrian Drozdowski i Katarzyna Mądry z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Marcel Jakubowski z Politechniki Poznańskiej oraz Anastasiia Hrunyk z Politechniki Warszawskiej.

Fundatorem nagród jest firma DuPont. Na laureata Złotego Medalu Chemii czekała nagroda pieniężna w wysokości 10 tys. złotych. Zdobywca Srebrnego Medalu otrzymał nagrodę 5 tys. złotych, a Brązowego – 2,5 tys. złotych. Oprócz nagród głównych przyznane zostały także cztery wyróżnienia konkursowe o wartości 1 tys. złotych i trzy wyróżnienia specjalne firmy DuPont o wartości 2 tys. złotych. Wyróżnienia specjalne trafiły do: Pawła Grzybka z Politechniki Śląskiej (zdobywcy trzeciego miejsca), Julii Moszczyńskiej oraz Katarzyny Pianki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W 12. edycji konkursu zgłoszone zostały 43 prace z 11 jednostek akademickich; do finału zakwalifikowało się 15 uczestników. Kryteria, którymi kierowało się jury to: wartość naukowa pracy, dorobek publikacyjny autora, znaczenie praktyczne otrzymanych rezultatów, wykorzystanie nowoczesnych metod analitycznych oraz samodzielność prowadzenia badań.

Wszyscy finaliści konkursu mogą odbyć staż naukowy w Instytucie Chemii Fizycznej PAN i prowadzić bezpłatnie badania w jego laboratoriach. Ogłoszenie końcowych wyników konkursu oraz uroczyste wręczenie nagród odbyło się 13 grudnia 2022 w siedzibie firmy DuPont.

Szczegóły dotyczące tegorocznej edycji konkursu, w tym jego harmonogram i regulamin dostępne są na stronie internetowej http://www.zlotymedalchemii.pl/

PAP - Nauka w Polsce

kol/ ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024