Prof. Kotowski: czuję się bardziej rzecznikiem faktów naukowych i przyrody

Jury konkursu doceniło całokształt jego działań popularyzatorskich, a zwłaszcza popularyzowanie niezwykle ważnej obecnie kwestii wysychania Polski i zaangażowanie w ochronę ekosystemów bagiennych w Polsce i na świecie.

"Ja się czuję bardziej rzecznikiem faktów naukowych czy rzecznikiem przyrody, niż popularyzatorem nauki. Jako dziecko przebywałem dużo z rodzicami wśród przyrody i zawsze te podmokłe miejsca były najbardziej fascynujące. Później, jako nastolatek z wędką, biegałem nad rzekami. Takim momentem, który zdecydował, że ja im poświęciłem moją karierę naukową i społeczną, był wyjazd na wymianę studencką na IV roku studiów do Holandii, na Uniwersytet w Groningen, gdzie trafiłem do grupy naukowców, którzy się zajmowali odtwarzaniem zniszczonych torfowisk, osuszonych, przywracaniem ich do warunków bagiennych. I okazało się, że dla nich wzorcem były torfowiska w Polsce" - opowiada naukowiec.

W rozmowie z PAP dr Kotowski podkreślił, że mokradła mają wiele funkcji, od których zależy globalne środowisko, ale są to ekosystemy bardzo zdegradowane.

"Zniszczyliśmy je na potężną skalę, szczególnie w Europie. W Polsce osuszyliśmy 85 procent torfowisk - i nie tylko wygenerowaliśmy sobie suszę, którą teraz mamy, bo główną przyczyną stanów suszowych jest utracona krajowa retencja (dopiero na drugim miejscu jest ocieplenie klimatu). Ale również zaburzyliśmy globalne krążenie węgla, przyspieszamy zmiany klimatu. Zamieniamy torfowiska, bagna, z ekosystemów, które wciągały węgiel z atmosfery - w ekosystemy, które go uwalniają i przyczyniają się do globalnego ocieplenia. Przy okazji niszczymy ekosystemy, które są najważniejsze z punktu widzenia ochrony różnorodności biologicznej" - mówił.

Dodał, że obecnie - jeśli porówna się różne typy ekosystemów - to najszybciej giną gatunki typowe dla mokradeł słodkowodnych.

"Musimy nie tylko ochronić to, co jeszcze zostało, ale i zacząć na dużą skalę naprawiać przekształcone ekosystemy, żeby uratować siebie i inne gatunki, które od tych ekosystemów zależą" - zaapelował prof. Kotowski.

Odbierając nagrodę podczas grudniowej uroczystości podkreślił, że traktuję ją jako docenienie idei przybliżania przyrody ludziom i tego, że ludzie jej potrzebują. "Zarówno po to, żeby uratować nasz świat fizycznie, ale też dla naszej równowagi psychicznej i duchowej – zdrowia, krótko mówiąc" - deklarował dr Kotowski, odbierając nagrodę. Dodał, że był zapraszany w różne miejsca, w tym do szkół, by mówić o "sprawach niekoniecznie popularnych", np. ocieplenie klimatu. "Chcę powiedzieć, że my potrzebujemy panie ministrze (chodzi o ministra Przemysława Czarnka - przyp. PAP) wpuszczać przyrodników i przedstawicieli organizacji przyrodniczych do szkół. I potrzebujemy też wyprowadzić dzieci młodzież poza mury szkoły do przyrody.(...) Potrzebujemy wyjść do przyrody i ją poczuć" - dodał laureat.

Nauka w Polsce

zan/