Fot. Adobe Stock

Kryształy inspirowane biologią odzyskują wodę z powietrza

Wzorując się na budowie pustynnych organizmów, naukowcy opracowali kryształy, które wyjątkowo skutecznie odzyskują wilgoć z powietrza. Zastosowane na dużą skalę, zdaniem badaczy, mogłyby pomóc w poradzeniu sobie z wodnym kryzysem, który dotyka wiele miejsc na świecie.

  • Kryształ cukru pod mikroskopem; Adobe Stock
    Popularyzacja

    Rozpoczął się Tydzień Kryształów w ramach Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024

    Trwający od poniedziałku Tydzień Kryształów jest kolejnym spośród "50 tygodni w Mieście Nauki” organizowanych w Katowicach i okolicznych miastach. Tygodnie tematyczne, poświęcone istotnym społecznie zagadnieniom, są częścią obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.

  • Obraz tomograficzny trójwymiarowych dendrytów manganowych (źródło: Wydział Geologii Uniwersytetu Wiedeńskiego)

    Kiedy kryształ wygląda jak organizm: jak wzrastają dendryty mineralne

    Czasami kryształy przypominają nieco wyglądem żywe organizmy. Międzynarodowy zespół badawczy z udziałem Polaków opisał proces wzrostu trójwymiarowych dendrytów manganowych w skałach wulkanicznych.

  • Fot. Adobe Stock

    Dziurawy kryształ traci wodę na mrozie

    Niezwykłe kryształy złożone z pierścieniowatych cząsteczek nie tylko szybko pochłaniają, ale i oddają wodę w temperaturze nawet minus 70 stopni Celsjusza - informuje „Nature”. W badaniach wzięli udział polscy naukowcy.

  • Ichiro Inoue w sterowni japońskiego lasera na swobodnych elektronach  SACLA, gdzie kontroluje parametry podwójnych impulsów promieniowania  rentgenowskiego. W ręce trzyma element optyczny służący do ogniskowania wiązki promieniowania rentgenowskiego w obszarze o rozmiarach mikrona (Żródło: SACLA / IFJ PAN)

    Zbawienne opóźnienie w reakcji atomów kryształu na lawinę fotonów z lasera

    Dzięki rentgenowskim impulsom lasera można byłoby badać strukturę materii z wielką dokładnością, tylko że… niszczą one próbkę. Używając jednak dostatecznie krótkich impulsów laserowych będzie można oglądać niezaburzoną strukturę materii - uważają naukowcy z polsko-japońskiego zespołu. Pokazali oni, że atomy pewnego kryształu reagują na lawinę fotonów z lasera z pewnym opóźnieniem.

  • Model kryształu węglika krzemu z dyslokacjami krawędziowymi  wprowadzonymi w miejscach zaznaczonych na czerwono. Na dole wygląd  pojedynczej płaszczyzny krystalograficznej. Na żółto wyróżniono miejsca,  przez które ładunki elektryczne mogą „wyciekać” do sąsiednich warstw.  (Źródło: IFJ PAN)

    Teoria ujawnia naturę niedoskonałości kryształów (węglika krzemu)

    Defekty w kryształach wpływają na strukturę całego materiału. Fizycy na przykładzie kryształu węglika krzemu pokazali, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.

  • Życie

    Dyskretny urok kryształów czasu zbadał także Polak

    W marcu świat obiegła wiadomość, że amerykańskim naukowcom udało się wytworzyć kryształy czasu. Również i Polacy mają swój udział w badaniach tego nowego stanu materii. Swój przepis na takie tzw. dyskretne kryształy czasowe zaproponował wcześniej prof. Krzysztof Sacha z UJ.

  • Technologia

    Kryształy z IF PAN dla kwantowej elektroniki przyszłości

    Nowe materiały - topologiczne izolatory krystaliczne - wytworzono i zbadano w Instytucie Fizyki PAN w Warszawie. Dzięki nim uzyskiwane są niezwykłe zjawiska, które mogą kiedyś znaleźć zastosowanie w urządzeniach elektronicznych czy w spintronice.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Ekspert: niedofinansowane szkolnictwo wyższe będzie dryfować

  • Polscy archeolodzy rozpoczynają kolejny etap badań grobowca faraona Szepseskafa w Egipcie

  • Ekspert: o grzybicach mało się mówi, a choruje na nie ponad 100 tysięcy Polaków rocznie

  • Rurka nerwowa z drukarki 3D pomoże odzyskać sprawność po urazie

  • PAN ogłosiła Nagrodę Polskiej Akademii Nauk – od 2026 r., dla zwycięzcy 400 tys. zł

  • Fot. Adobe Stock

    Weganie emitują prawie o połowę mniej CO2

  • Załamanie Antarktydy może być już nieodwracalne - ostrzegają naukowcy

  • Wielu Norwegów boi się pracy

  • Mózg fanów piłki wpada w ekstremalną aktywność

  • Praca biurowa bez bólu

19.11.2025. Premier Donald Tusk na otwarciu I Kongresu Nauka dla Biznesu, 19 bm. w centrum EXPO XXI w Warszawie. Celem wydarzenia było zacieśnienie współpracy środowisk akademickich z przedsiębiorcami, wypracowanie nowych patentów i wdrożeń, wzmacniających polską gospodarkę. PAP/Marcin Obara

Premier na kongresie „Nauka dla biznesu”: rok 2026 może rozstrzygnąć o naszym bezpieczeństwie

Rok 2026 może rozstrzygnąć o naszym bezpieczeństwie - uznał w środę premier Donald Tusk, otwierając kongres „Nauka dla biznesu”. Według szefa rządu przyszły rok powinien być rokiem solidarności Polek i Polaków, także polityków, w kwestii bezpieczeństwa. Podkreślił, że w czasie wojny rosyjsko-ukraińskiej widać, jak kluczowa - obok finansów i gospodarki - jest nauka.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera