Amerykańscy badacze informują o tym na łamach „Proceedings of National Academy of Sciences” (https://doi.org/10.1073/pnas.2317290121), a także na stronie internetowej uczelni. Badania przeprowadzono na grupie 1735 mieszkańców Filipin w wieku 20-22 lat. Wynika z nich, że każda ciąża, nawet u tak młodych kobiet, przyspiesza ich starzenie się biologiczne.

Z badań epidemiologicznych już wcześniej było wiadomo, że liczne ciąże obciążają organizm kobiety i wpływają na ich stan zdrowia oraz oczekiwaną długość życia. Z najnowszych badań wynika, że ten „koszt reprodukcyjny” występuje także u kobiet młodych, które na ogół jeszcze nie chorują i zwykle nie są u nich widoczne początkowe procesy starzenia się organizmu.

Do zbadania tego posłużono się tzw. zegarem epigenetycznym (inaczej zegar Horvatha), umożliwiającym oszacowanie wieku jakiejkolwiek komórki, tkanki lub organu na podstawie poziomu metylacji DNA. Epigenetyka zajmuje się zmianami funkcji genów zachodzącymi niezależnie od zmian w sekwencji DNA. A metylacja DNA to jego modyfikacja, która może zostać odziedziczona lub nabyta, a później usunięta bez zmiany oryginalnej sekwencji DNA.

Główny autor badania Calen Ryan z Columbia Aging Center zwraca uwagę, że zegar epigenetyczny zrewolucjonizował badania nad starzeniem się biologicznym i umożliwił analizę wpływu rożnych czynników, w tym reprodukcji, na stan zdrowia. „Nasze wyniki badań po raz pierwszy dają wgląd w to, jakie zmiany następują u tych samych kobiet w ich zegarze biologicznym w zależności od tego, ile razy były w ciąży” - zaznacza.

Dodaje on, że wpływ ciąży na starzenie się biologiczne młodych kobiet dorosłych występuje niezależnie od innych czynników wpływających na zdrowie, takich jak status społeczno-ekonomiczny, palenie tytoniu czy predyspozycje genetyczne. Co więcej starzenia się biologicznego - podkreśla - nie zauważono u mężczyzn z tej samej grupy wiekowej, których partnerki były w ciąży.

Calen Ryan przyznaje, że badane kobiety w wieku 20-22 lat, które zaszły w ciążę i wykazano u nich starzenie się biologiczne, były w okresie wczesnej dorosłości, kiedy wciąż jeszcze się rozwijają. „Zakładaliśmy, że ciąża w tym wieku może być wyzwaniem dla organizmu matki, szczególnie wtedy, gdy ma ona gorszy dostęp do opieki medycznej, zasobów materialnych lub innych czynników ją wspierających” - podkreśla.

Uważa też, że konieczne są dalsze badania w tym zakresie. „Wciąż musimy lepiej poznać, jaka jest rola ciąży i innych aspektów reprodukcji w procesie starzenia się” - tłumaczy. Nie wiadomo, jak ciąża wpłynie na zdrowie i śmiertelność badanych kobiet w późniejszym okresie ich życie.

Zastrzega, że nie ma pewności, jak ocena starzenia się biologicznego organizmu przy użyciu zegara epigenetycznego jest wiarygodna u Filipińczyków, gdyż została opracowana na bazie populacji w Europie i USA.

Amerykański specjalista jest jednak przekonany, że badania, jakie przeprowadził wraz ze swym zespołem pokazują, że ciąża może mieć długotrwały wpływ na zdrowie kobiety. Bardzo ważne jest zatem - dodaje - by w okresie ciąży, jak i później, miała ona zapewnioną odpowiednią opiekę i wsparcie. A szczególnie dotyczy to młodych matek. (PAP)

Zbigniew Wojtasiński

zbw/ agt/