We wtorek Europejska Rada ds. Badań Naukowych opublikowała wyniki konkursu ERC Consolidator Grant 2024. Wśród kilkuset nagrodzonych znalazła się tylko jedna osoba z Polski - dr hab. Małgorzata Kot z Wydziału Archeologii UW.

Polscy naukowcy ciągle zdobywają bardzo mało grantów unijnych na realizację swoich projektów. Jeśli podczas jednego rozdania na liście laureatów znajduje się jeden naukowiec afiliowany przy polskiej uczelni, jest to postrzegane jako sukces. Inne kraje takie jak Niemcy, Francja czy Wielka Brytania potrafią natomiast zdobywać po kilkadziesiąt gratów w jednym rozdaniu.

"Będziemy rozmawiali na poziomie europejskim jak wzmacniać kraje, które wciąż mają niski udział w projektach z programów unijnych. Ale ta dyskusja będzie się musiała odbyć również na poziomie krajowym – w Polsce" – powiedziała PAP pełnomocniczka ministra nauki ds. europejskich i prezydencji Polski w Radzie UE.

Patrycja Matusz jest prorektorką na Uniwersytecie Wrocławskim, pracuje też w Zakładzie Badań nad Unią Europejską. "Jako prorektorka Uniwersytetu Wrocławskiego zajmuję się grantami i wiem, jak ciężko jest dojść do momentu aplikowania o granty zagraniczne. Myślę, że dostępność grantów z NCN powoduje, że część naukowców nie idzie krok dalej i nie aplikuje o środki europejskie, bo dostaje granty finansowane ze środków krajowych. To jest swojego rodzaju pułapka” – stwierdziła Matusz. Dodała jednocześnie, że składanie wniosków o grant w NCN to świetny trening przygotowujący do aplikowania o granty na szczeblu unijnym.

Zdaniem Patrycji Matusz świadome budowanie ścieżki kariery, która zakłada mobilność i zdobywanie kolejnych szlifów naukowych w różnych ośrodkach za granicą, pomaga w zdobywaniu grantów ERC. Jednocześnie, jak zauważa, mobilność polskich naukowców nawet na terenie kraju – między uczelniami – nie jest duża, w porównaniu z innymi krajami europejskimi.

"Na pewno umiędzynarodowienie – czyli tworzenie sieci kontaktów z uniwersytetami na świecie jest bardzo ważne, bo to jest podstawą do budowania konsorcjów międzynarodowych, które w dalszej kolejności wspólnie aplikują o granty" – powiedziała Matusz.

Naukowczyni przyznała, że już odbyła pierwsze rozmowy na szczeblu unijnym o możliwych scenariuszach wsparcia naukowców.

„Ostatnio w Brukseli rozmawialiśmy o tym, żeby ci, którzy nie dostali finansowania, ale byli bardzo blisko – mogli uzyskać finansowanie ze środków krajowych. Będę rekomendowała takie rozwiązanie ministrowi nauki Dariuszowi Wieczorkowi” – powiedziała Matusz.(PAP)

Nauka w Polsce, Urszula Kaczorowska

uka/ bar/ ktl/