Od początku pandemii utrata lub zaburzenia węchu i/lub smaku były uważane za charakterystyczny objaw COVID-19. Wirus SARS-CoV-2 wnika do komórek w nosie, powodując stan zapalny, który może uszkodzić komórki nerwowe wykrywające zapachy (jednak nowsze warianty wirusa rzadziej powodują zanik węchu).

Większość osób samoistnie odzyskuje węch w ciągu kilku miesięcy, niektórym pomaga tak zwany trening węchu, polegający na regularnym wąchaniu różnych zapachów – na przykład kawy czy cytryn. Jednak trening ten często bywa nieskuteczny.

Stąd pomysł, aby poszukać innych metod leczenia. Profesor Zara Patel ze Stanford University w Kalifornii i jej współpracownicy postanowili wypróbować terapię płytkami krwi, której działanie regenerująco potwierdziło się między innymi w przypadku skóry i chrząstki stawowej. Po pobraniu od pacjenta krwi odfiltrowuje się osocze - żółtawy, przejrzysty płyn zawierający płytki krwi, odgrywające ważną rolę na przykład w procesie krzepnięcia.

Autorzy losowo przydzielił połowę z 32 osób z utratą węchu związaną z COVID-19 do grupy, która otrzymała trzy zastrzyki płytek krwi w ciągu sześciu tygodni wraz z codziennym treningiem węchu.

Pozostali uczestnicy (grupa kontrolna) otrzymali pozornie to samo leczenie, jednak zastrzyki składały się z soli fizjologicznej. Średnia wieku w obu grupach wyniosła 50 lat.

Na początku badania uczestnicy byli w stanie rozpoznać około połowy z 40 zapachów, takich jak ananas i skóra butów.

Rok później badane osoby przeszły ten sam test. Ci, którym podano zastrzyki z płytek krwi, byli w stanie wykryć średnio o dziewięć zapachów więcej niż na początku, co poprawiło ich jakość życia. Grupa potraktowana roztworem soli fizjologicznej zidentyfikowała średnio tylko jeden dodatkowy zapach.

Chociaż badanie (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/alr.22780) zostało przeprowadzone na małej grupie, uzyskane wyniki skłoniły prof. Patel do zaoferowania terapii leczonym przez nią osobom z utratą węchu związaną z COVID-19.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ agt/