Konferencje rektorów reprezentują krajowe instytucje systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Trzy takie gremia z: Niemiec (Hochschulrektorenkonferenz; HRK), Francji (France Universités) oraz Polski (Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich; KRASP) zwróciły się z apelem o unijne fundusze na badania naukowe – "odpowiednie i dostosowane do przyszłych wyzwań" oraz "oparte na zasadach otwartości i doskonałości".

"Popierając bieżącą troskę Komisji Europejskiej o promocję konkurencyjności UE poprzez wzmocnienie badań naukowych i innowacji, konferencje rektorów opowiadają się za 10. edycją sprawdzonego programu finansowania badań naukowych i innowacji" – czytamy w informacji prasowej przesłanej we wtorek przez KRASP.

Ponadto, konferencje rektorów "przyjmują z zadowoleniem wyraźne poparcie - wyrażone w ostatnio przyjętej przez państwa członkowskie UE Deklaracji Warszawskiej - dla przyszłej struktury finansowania badań, opartej na odnoszącym sukcesy dziedzictwie dotychczasowych +samodzielnych+ programów ramowych".

Zaproponowana przez polską prezydencję Deklaracja Warszawska to dokument przyjęty jednogłośnie przez 27 państw członkowskich UE w ramach nieformalnego spotkania ministrów nauki w Warszawie, które odbyło się w marcu. Sygnatariusze dokumentu upominają się "o ambitny i skuteczny program finansowania nauki i innowacji", ponieważ jest to "warunek konkurencyjnej, niezależnej technologicznie i bezpiecznej Europy". Wezwali też Komisję Europejską o zapewnienie odpowiedniego budżetu na przyszły program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji oraz stabilnego systemu wsparcia dla europejskich badaczy.

"Deklaracja Warszawska, która powstała w ramach polskiej prezydencji, podkreśla kluczowe znaczenie wzmocnienia europejskiego wymiaru nauki. Aby rozwijać innowacje i konkurencyjność, nauka europejska musi aktywnie wspierać tworzenie silnych sieci między wszystkimi kluczowymi uczestnikami europejskiej przestrzeni badawczej. Przeciwdziałanie nierównościom w potencjale naukowym, szczególnie w takich państwach jak Polska, wymaga nieprzerwanej realizacji starannie zaprojektowanych, strategicznych mechanizmów wsparcia. Bez takich ukierunkowanych interwencji, istnieje ryzyko Europy rozdrobnionej, Europy dwóch prędkości, ograniczającej wspólny postęp europejskiej wspólnoty akademickiej" – powiedziała przewodnicząca KRASP prof. Bogumiła Kaniewska, cytowana we wtorkowym komunikacie.

Trzy konferencje rektorów popierają także stanowisko Parlamentu Europejskiego na rzecz specjalnej "struktury finansowej, wspierającej - zarówno efektywnie, jak i wszechstronnie - prowadzenie badań naukowych na uniwersytetach".

"Europejskie badania naukowe reprezentują już poziom światowy, a UE powinna opierać się na tej potędze w celu wspierania innowacyjności, a nie zagrażać dotychczasowym sukcesom. Przewodniczący niemieckiej, polskiej oraz francuskiej konferencji rektorów są zgodni, że wspólnota akademicka potrzebuje zarówno niezawodnego, jak i wspierającego środowiska z optymalnymi warunkami pracy – w tym stabilnych i przewidywalnych struktur finansowych – w celu dostarczania najbardziej skutecznych wyników badań naukowych oraz innowacji" – wskazano.

Rektorzy dodali jednocześnie, że "rozdrobniony krajobraz skupiony na krótkoterminowych instrumentach finasowania, rozproszonych po różnych dyrekcjach UE, wykluczałby talenty naukowe poprzez nadmierną złożoność oraz finalnie, marnotrawił cenny potencjał innowacyjny".

Przewodniczący HRK prof. Walter Rosenthal przypomniał, że Komisja Europejska zapowiada w Kompasie Konkurencyjności, że Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERC) musi się lepiej dostosować do polityki UE oraz jej priorytetów. Według niego zagraża to efektywnej roli ERC w krajobrazie nauki w Europie. "Badania podstawowe finansowane przez ERC muszą pozostać tematycznie nieograniczone, ponieważ tylko badacze mogą określić nowy potencjał wiedzy i przewidzieć przyszłe trendy innowacyjne. Sukces tego podejścia jest odzwierciedlony także w dużej liczbie komercyjnie opłacalnych patentów wynikających z finansowanych przez ERC projektów" – wskazał, cytowany w informacji.(PAP)

Nauka w Polsce

akp/ agt/