Przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a (HST) prowadzony jest projekt obserwacyjny, w ramach którego zostanie sfotografowany wygląd 55 galaktyk w naszej lokalnej części Wszechświata. Zdjęcia są wykonywane w pięciu filtrach, dając widok w rożnych zakresach długości fali (kolorach). Celem są badania cyklu powstawania gwiazd.

NASA zaprezentowała jako przykład zdjęcie galaktyki NGC 3511, która oddalona jest o 43 miliony lat świetlnych w kierunku gwiazdozbioru Pucharu.

Jest to galaktyka spiralna, ale widoczna pod kątem nachylenia 70 stopni, czyli pośrednio pomiędzy galaktykami, na których dyski patrzymy „z góry” (widać cały dysk i ramiona spiralne), a tymi, na które patrzymy „z boku” (widzimy tylko gęsty, spłaszczony dysk).

Jeden z używanych w projekcie filtrów przepuszcza określone pasmo w świetle czerwonym. Właśnie w tym zakresie świecą wielkie obłoki gazu wodorowego, gdy otrzymują energię od promieniowania ultrafioletowego emitowanego przez młode, gorące gwiazdy.

Na zdjęciu galaktyki NGC 3511 widać wiele jasnoczerwonych obłoków gazu. Niektóre z nich są wokół skupisk jasnych niebieskich gwiazd. Gwiazdy te są kilka razy masywniejsze od Słońca i maja zwykle po kilka milionów lat. Dane z Teleskopu Hubble’a pozwolą astronomom skatalogować takie gwiazdy i zmierzyć ich wiek dokładniej.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a to już wiekowy instrument. Swoją misję na orbicie zaczął w 1990 roku, a więc już 35 lat temu. W międzyczasie NASA przeprowadziła kilka misji serwisowych. Obecnie amerykańska agencja kosmiczna zakłada eksploatację teleskopu do czerwca 2026 roku. Przewiduje się, iż do 2040 roku teleskop wejdzie w atmosferę i ulegnie zniszczeniu.

Jako następca Teleskopu Hubble’a określany jest Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), chociaż ich zakresy długości fali są różne. Teleskop Webba wystrzelono w kosmos w 2021 roku. Oba teleskopy są projektami NASA, w których bierze udział Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). (PAP)

cza/ agt/