Wydarzenie odbywa się w dniach 15-19 września w Wiedniu.

Jak przypomnieli autorzy badania, przebieg cukrzycy typu 2 – w tym ciężkość objawów, ryzyko powikłań i prognozy dla chorego - różni się pomiędzy pacjentami. Na tej podstawie wyszczególniono cztery podtypy tej choroby: ciężka cukrzyca insulinooporna - SIRD (severe insulin-resistant diabetes), którą charakteryzuje nieprawidłowe reagowanie komórek organizmu na insulinę, tj. silna insulinooporność; ciężka cukrzyca z niedoborem insuliny – SIDD (severe insulin-deficient diabetes), którą charakteryzuje silny niedobór insuliny; łagodna cukrzyca związana z otyłością – MOD (mild obesity-related diabetes), charakteryzująca się wczesnym początkiem, otyłością i stosunkowo łagodnym przebiegiem oraz łagodna cukrzyca związana z wiekiem – MARD (mild age-related diabetes), o późnym początku i stosunkowo dobrym wyrównaniu metabolicznym.

Aby sprawdzić, jak palenie tytoniu wpływa na ryzyko tych czterech podtypów cukrzycy typu 2, naukowcy kierowani przez Emmy Keysendal z Karolinska Institutet w Sztokholmie wykorzystali dane zebrane w długofalowym badaniu norweskim. Udział w nim wzięło 3325 pacjentów z czterema różnymi podtypami cukrzycy typu 2 oraz 3897 osób bez tej choroby (grupa kontrolna). Ich stan monitorowano przez 17 lat.

Okazało się, że osoby, które kiedykolwiek paliły papierosy (obecnie lub w przeszłości) miały wyższe ryzyko każdego z czterech podtypów cukrzycy typu 2, w porównaniu z osobami nigdy nie palącymi. Szczególnie silną zależność zaobserwowano w przypadku podtypu SIRD – osoby kiedykolwiek palące miały ponad dwukrotnie wyższe ryzyko zachorowania na tę chorobę (wyższe o 115 proc.) w porównaniu z pacjentami nigdy niepalącymi. W przypadku cukrzycy SIDD ryzyko było wyższe o 20 proc., MOD – o 29 proc., a cukrzycy MARD – o 27 proc.

Ogólnie oszacowano, że palenie przyczynia się do rozwoju ponad jednej trzeciej liczby przypadków podtypu SIRD i do mniej niż 15 proc. przypadków pozostałych podtypów cukrzycy typu 2.

Gdy pod uwagę wzięto osoby dużo palące, tj. co najmniej 20 papierosów dziennie przez 15 lat lub odpowiednik tej ilości, ryzyko to rosło jeszcze bardziej. Nałogowi palacze mieli o 135 proc. wyższe ryzyko zachorowania na SIRD niż osoby nigdy nie palące oraz odpowiednio o 52 proc., 57 proc. i 45 proc. wyższe ryzyko SIDD, MOD oraz MARD.

Badacze zaobserwowali również, że osoby palące dużo i mające genetyczne predyspozycje do cukrzycy typu 2 lub do zmniejszonego wydzielania insuliny były w największym stopniu narażone na rozwój choroby, zwłaszcza podtypu SIRD.

- Jasne jest, że palenie zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2 niezależnie od jej podtypu, czyli bez względu na to, czy cukrzyca charakteryzuje się insulinoopornością, niedoborem insuliny, otyłością czy podeszłym wiekiem – skomentowała Keysendal. Zaznaczyła, że ponieważ najsilniejszy związek stwierdzono w przypadku SIRD, może to sugerować, iż palenie przyczynia się do rozwoju cukrzycy poprzez zakłócenie zdolności organizmu do reagowania na insulinę.

- Nasze odkrycia potwierdzają, jak ważne jest rzucenie palenia w prewencji cukrzycy typu 2. Wskazują też, że dane genetyczne mogą pomóc identyfikować osoby mogące w największym stopniu skorzystać z dodatkowego wsparcia w zerwaniu z nałogiem tytoniowym – powiedziała badaczka.

Dodatkowo analiza badania przeprowadzonego na grupie mężczyzn szwedzkich wykazała, że stosowanie snusa, tj. popularnego w Skandynawii produktu tytoniowego zażywanego doustnie (za dolną lub górną wargą), było także związane z wyższym ryzykiem ciężkich podtypów cukrzycy - tj. SIRD (o 19 proc.) lub SIDD (o 13 proc.), w porównaniu z osobami nigdy nie stosującymi tej używki. (PAP)

jjj/ agt/