Naukowcy przez ponad 10 lat obserwowali blisko 124 tys. uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank, którzy na początku badania nie mieli żadnych problemów z wątrobą. Analizowali, jak często osoby te sięgały po różne napoje - zarówno słodzone cukrem, jak i oznaczone jako „zero”, „light” czy „bez cukru”.

Okazało się, że uczestnicy, którzy codziennie wypijali więcej niż jedną szklankę któregokolwiek z wymienionych rodzajów napojów, mieli nawet o połowę wyższe ryzyko rozwoju stłuszczenia wątroby. Co więcej, w przypadku napojów ze sztucznymi słodzikami odnotowano również większe ryzyko zgonu z powodu chorób wątroby.

- Od lat ostrzega się ludzi przed słodkimi napojami, a ich „dietetyczne” odpowiedniki często uważa się za bezpieczną alternatywę. Nasze badanie pokazuje, że to niekoniecznie jest prawda - powiedziała współautorka badania, Lihe Liu z Uniwersytetu Soochow w Chinach. - Już jedna puszka dziennie może zwiększać ryzyko problemów z wątrobą - dodała.

MASLD (dawniej znana jako niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby) to schorzenie polegające na odkładaniu tłuszczu w wątrobie, które z czasem może prowadzić do zapalenia, bólu, zmęczenia i utraty apetytu. Choroba stanowi obecnie jedno z największych wyzwań zdrowia publicznego. Szacuje się, że dotyka ponad 30 proc. populacji świata i jest coraz częstszą przyczyną zgonów.

Według badaczy mechanizmy biologiczne, które stoją u podstaw wykrytej zależności, różnią się w zależności od rodzaju napoju. Produkty z cukrem powodują gwałtowny wzrost poziomu glukozy i insuliny we krwi, sprzyjają tyciu i zwiększają stężenie kwasu moczowego, co prowadzi do gromadzenia tłuszczu w wątrobie. Te ze sztucznymi słodzikami mogą z kolei zaburzać mikroflorę jelit, osłabiać odczuwanie sytości, pobudzać apetyt na słodkie produkty i wpływać na gospodarkę hormonalną.

Autorzy odkrycia podkreślili, że najlepszym sposobem na ochronę wątroby jest ograniczenie obu rodzajów napojów i zastąpienie ich wodą. W ich badaniu osoby, które zamiast słodzonych napojów wybierały wodę, miały zauważalnie niższe ryzyko choroby - nawet o kilkanaście procent.

- Najbezpieczniejszym wyborem jest ograniczenie wszelkich słodkich napojów i zastąpienie ich wodą. Woda nie obciąża organizmu, zapobiega odkładaniu, a jednocześnie nawadnia organizm - powiedziała Liu.

Naukowcy planują teraz kolejne badania, które mają wyjaśnić, jak dokładnie cukier i jego zamienniki wpływają na mikrobiom jelitowy i w jaki sposób przyczyniają się do rozwoju chorób wątroby.

Katarzyna Czechowicz (PAP)

kap/ bar/