Celem konkursu Złoty Medal Chemii, organizowanego w tym roku już po raz siódmy przez Instytut Chemii Fizycznej PAN w Warszawie oraz firmę DuPont, jest wyłonienie autorów najlepszych prac licencjackich lub inżynierskich z chemii i jej pogranicza. Do tegorocznej edycji konkursu zgłoszono łącznie 46 prac z 18 uczelni, a 15 najlepszych zostało zakwalifikowanych do sesji finałowej, podczas której uczestnicy zaprezentowali wyniki przeprowadzonych badań przed komisją konkursową.

Autorką zwycięskiej pracy jest Małgorzata Lewińska z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. We wtorek otrzymała ona symboliczny złoty medal oraz nagrodę finansową w wysokości 10 tys. zł. W swojej pracy licencjackiej laureatka zajmuje się modyfikacjami tzw. kapsuł molekularnych.

"Kapsuły molekularne to związki o zazwyczaj sztywnej strukturze, które posiadają w środku lukę, odseparowaną od środowiska zewnętrznego - wyjaśniła w rozmowie z PAP Małgorzata Lewińska. - Rzeczy z zewnątrz nie są w stanie dostać się do tej luki. Możemy za to wprowadzać do niej różne rzeczy w inny sposób, np. podczas reakcji syntezy".

Jeden z problemów z kapsułami molekularnymi polega na tym, że otrzymywane mogły być tylko w jednym rodzaju rozpuszczalnika: rozpadały się one w momencie, w którym były wprowadzane do tzw. rozpuszczalnika polarnego (jest nim np. woda). "W mojej pracy udało się natomiast przeprowadzić syntezę kapsuły molekularnej w polarnym rozpuszczalniku" - powiedziała Lewińska. Jak dodała, choć na tym etapie w stworzonych przez nią kapsułach nie da się jeszcze nic przechowywać, planuje kontynuację swoich badań.

W tym momencie w kapsułach molekularnych przechowuje się m.in. wysoce wybuchowe związki, na przykład fosfor biały. Laureatka nie wyklucza również, że w przyszłości być może uda się znaleźć sposób na przechowywanie w kapsułach molekularnych leków.

Srebrny Medal Chemii i 5 tys. zł otrzymała Nina Tarnowicz z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej za pracę nad nową matrycą ciekłokrystaliczną, która może być potencjalnie zastosowana do zapisu danych. Srebrna medalistka została również laureatką nagrody publiczności, przyznanej przez samych finalistów konkursu za najlepszą prezentację podczas sesji finałowej.

Z kolei trzecią nagrodę - Brązowy Medal Chemii - otrzymała dwójka absolwentów Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej: Paulina Marek za badania struktur wybranych form witaminy B6 oraz Michał Wrzecionek za pracę na temat syntezy nanoproszków do zastosowania w ogniwach fotowoltaicznych. Każde z nich otrzyma po 2,5 tys. zł nagrody.

Poza tym wyróżnienia wraz z nagrodą pieniężną w wysokości 1 tys. zł otrzymali: Małgorzata Bołt z Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Martyna Charyton z Wydziału Chemicznego, Politechniki Warszawskiej, Monika Topa z Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej oraz Mateusz Witkowski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Oprócz nagród głównych przyznano również trzy wyróżnienia specjalne firmy DuPont o wartości 2 tys. zł. Zdobyli je: Monika Topa, Michał Wrzecionek oraz Grzegorz Matyszczak z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej.

Finaliści konkursu będą mieli ponadto możliwość odbycia stażu naukowego wraz z możliwością bezpłatnego zrealizowania zaproponowanych przez siebie badań w laboratoriach IChF PAN w formie krótko- lub długoterminowych projektów.

Serwis PAP - Nauka w Polsce był jednym z patronów medialnych konkursu. (PAP)

autor: Katarzyna Florencka

kflo/ agt/