Jedek należy do grupy języków austroazjatyckich, posługuje się nim społeczność licząca ok. 280 członków, zamieszkująca na Półwyspie Malajskim.

Jak donoszą naukowcy, w społeczności, która posługuje się językiem jedek, przestrzega się równości mężczyzn i kobiet bardziej, niż w społeczeństwach Zachodu. Nie dochodzi tam niemal do aktów przemocy, dzieci wychowuje się w taki sposób, żeby nie rywalizowały między sobą, nie ma również praw ani sądów.

W języku jedek brakuje rodzimych słów na określenie sądów oraz relacji związanych z posiadaniem, takich jak pożyczanie, kradzież, kupowanie, sprzedawanie. Istnieje jednak bogate słownictwo na określenie różnych form wymiany i dzielenia się.

W społeczności Jedek nie istnieją specjalizacje, każdy posiada umiejętności związane ze zdobywanie pożywienia w ramach trybu życia łowców-zbieraczy. Z tego względu w jedek nie ma też słów oznaczających wyspecjalizowane profesje.

Język jedek opisali szwedzcy naukowcy z Uniwersytetu w Lund. „Dokumentowanie języków zagrożonych mniejszości, takich jak lud, który mówi językiem jedek, jest ważne, ponieważ dostarcza nowych informacji na temat ludzkiego poznania i kultury” - wyjaśnia Joanne Yager, doktorantka na Uniwersytecie w Lund.

Jak dodaje, jedek nie jest językiem, którym mówi nieznane plemię głęboko w dżungli, jak mogłoby się wydawać. Jest to grupa zamieszkująca wioskę badaną już wcześniej przez antropologów.

„My zaś, jako językoznawcy, przyjechaliśmy z innym zestawem pytań i odkryliśmy coś, co antropolodzy pominęli” - opisuje prof. Niclas Burenhult z Lund.

Naukowcy odkryli jedek, kiedy prowadzili badania nad innym językiem o nazwie jahai. Okazało się wtedy, że część wioski mówi w innym języku, w którym występują odmienne słowa, fonemy i struktury gramatyczne.

Języka jedek można posłuchać tu: www.youtube.com/watch?v=2q_UCFS_7a8&feature=youtu.be

PAP - Nauka w Polsce

krx/ zan/