Niemal pełen komplet figur szachowych pochodzących z XII wieku jest prezentowany na wystawie czasowej „Magia gry – sztuka rywalizacji” w poznańskim Muzeum Archeologicznym. To jedno z najbardziej spektakularnych europejskich znalezisk średniowiecznej historii królewskiej można podziwiać jeszcze tylko do 21 maja.
Figury odkryli w 1962 roku archeolodzy Eligia i Jerzy Gąssowscy z PAN na terenie osady targowej położonej na wzgórzu w pobliżu kościoła św. Jakuba. Spoczywały zakopane w narożniku prostej, półziemiankowej chaty, niczym nieprzypominającej królewskich komnat.
Goszcząca w Poznaniu gra porównywana jest przez wiele osób do rozpropagowanych dzięki filmowi „Harry Potter i kamień filozoficzny” średniowiecznych szachów ze szkockiej wyspy Lewis.
„Choć od odkrycia minęło już pół wieku, szachy znalezione w Sandomierzu wciąż stanowią dla nauki nierozwikłaną zagadkę” – wyjaśnia Agnieszka Stempin kuratorka ekspozycji z Działu Archeologii Wielkopolski. Archeolodzy nadal szukają odpowiedzi na wiele pytań: skąd szachy znalazły się w takim miejscu? kto ich używał? dlaczego ukryto je pod podłogą domostwa? Te i wiele innych wątpliwości wciąż pozostaje bez odpowiedzi.
Agnieszka Stempin korzystając z okazji eksponowania unikatowej gry w Poznaniu, wykonała szereg badań, również z pomocą mikroskopu, mających na celu wyjaśnienie ich zagadki.
Figury sandomierskie nie różnią się między sobą barwą i są bardzo niewielkich rozmiarów. Nie przekraczają 2 cm wysokości, co sugeruje, że używano ich w podróży. Wykonano je w stylistyce arabskiej.
Wiele gier sprzed wieków znanych jest z ekspozycji muzealnych, jednak badacze rzadko znają ich faktyczne miejsce odkrycia, co stawia je w gronie zabytków pięknych, ale nie dających pełnych możliwości poznawczych, jako źródło badań naukowych. Dlatego szachy sandomierskie są pod tym względem unikatowe.
PAP – Nauka w Polsce
szz/ agt/bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
