Badania będą prowadzone pod kierunkiem dr hab. Michała Rubaszka z Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Głównymi wykonawcami projektu są adiunkt w Katedrze Ekonomii II (Kolegium Gospodarki Światowej SGH) dr Adam Czerniak oraz prof. Margarita Rubio z University of Nottingham.

O projekcie badawczym, który będzie realizowany przez 30 miesięcy w ramach grantu NCN, poinformował rzecznik prasowy SGH Marcin Poznań.

Rynek wynajmu mieszkań w Polsce jest gorzej rozwinięty niż w krajach dawnej UE - zauważa dr Rubaszek. "Dane Eurostatu wskazują, że w Niemczech ponad 40 proc. gospodarstw domowych mieszka w lokalach wynajętych na rynku prywatnym, zaś w Polsce ten odsetek wynosi zaledwie 4 proc." – informuje.

Różnica między Polską a innymi krajami nie jest już tak wielka. W Holandii system ulg podatkowych dla kupujących mieszkania na kredyt sprawia, że wynajem jest mniej opłacalny niż kupno mieszania, co ogranicza popyt na to pierwsze. Z kolei sztywne regulacje dotyczące stawek czynszu w Szwecji sprawiają, że niskie ceny najmu ograniczają tam podaż mieszkań na wynajem. Pomimo tych czynników w obydwu krajach prywatny rynek wynajmu jest dużo bardziej rozwinięty niż w Polsce - czytamy w informacji prasowej przesłanej przez rzecznika.

W ramach projektu naukowcy będą ustalać, co może pomóc w rozwoju rynku wynajmu mieszkań w Polsce. "Szczególną uwagę chcemy zwrócić na przepisy zabezpieczające obie strony transakcji, tj. regulujące prawa właścicieli do eksmisji nieuczciwych najemców, jak również zabezpieczające uczciwych najemców przed nadmiernym wzrostem czynszów" – mówi dr Rubaszek. Analiza ma dotyczyć również innych aspektów, takich jak możliwości odpisów podatkowych, preferencji gospodarstw domowych czy roli podatku od czynszów imputowanych, tj. teoretycznej wartości czynszu posiadanego mieszkania.

Zajmą się też wpływem słabo rozwiniętego rynku wynajmu na gospodarkę - zapowiada rzecznik SGH.

"Przede wszystkim, jeżeli nie mamy efektywnego rynku wynajmu, to trudno jest oddzielić funkcję użytkową mieszkania od funkcji inwestycyjnej. Oznacza to, że młode osoby, które nie mają możliwości, bądź nie chcą zaciągać kredytów hipotecznych na wiele lat, tracą możliwość wyprowadzenia się od rodziców. Boom na rynku nieruchomości, który obserwowaliśmy do 2008 r., wynikał w dużej mierze z tego, że w warunkach braku ciekawych ofert mieszkań na wynajem kupno finansowane kredytem hipotecznym było praktycznie jedynym sposobem na własny kąt" – wskazuje dr Rubaszek.

Podkreśla, że brak rynku wynajmu mieszkań silnie ogranicza mobilność przestrzenną Polaków wewnątrz kraju. "Ludzie o wiele łatwiej podróżowaliby za pracą do innych miast w Polsce, gdyby zasady wynajmu były lepiej uregulowane" – mówi.

Według kierownika zespołu badawczego, gdyby Polska wstąpiła do strefy euro, to rynek nieruchomości będzie stanowić duże wyzwanie dla sprawnego funkcjonowania wewnątrz wspólnego obszaru walutowego. "Aktywność w sektorze budowlanym w Polsce może być dużo bardziej wrażliwa na zmiany warunków finansowania niż w Niemczech. Warto przyjrzeć się doświadczeniom Hiszpanii, gdzie źródłem dużych problemów w trakcie ostatniego kryzysu była bańka na rynku nieruchomości, napędzana spadkiem kosztów finansowania zewnętrznego" – wyjaśnia dr Rubaszek.

W ramach projektu naukowcy przeprowadzą analizę rynku wynajmu - jego funkcjonowania, czy znaczenia różnych czynników. Dzięki symulacjom sprawdzą, jak zmiany poszczególnych regulacji wpływają na wielkość rynku wynajmu, ustalą też, na ile efektywny rynek wynajmu pozwala zmniejszyć wahania PKB czy zatrudnienia w cyklu koniunkturalnym. Naukowcy przeprowadzą też ankiety dotyczące preferencji Polaków.

"Zapytamy, czy ludzie wolą kupić mieszkanie niż wynająć, ponieważ wynika to z chęci posiadania czegoś na własność. Poszukamy odpowiedzi na pytania: czym kierują się osoby, które decydują się na mieszkanie w wynajętym lokum? Jak wygląda sytuacja osób, które nie mogą sobie pozwolić finansowo nawet na wynajem?" – wymienia kierownik projektu.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ mki/