Mechanizm autofagii, za którego odkrycie przyznano Nobla z dziedziny medycyny i fizjologii, to proces o dwóch twarzach. W zdrowych komórkach autofagia rozkłada uszkodzone elementy komórek oraz białka o długim okresie półtrwania; natomiast w nowotworowych niejednokrotnie przyczynia się do ich wzmożonego wzrostu. Ten negatywny proces naukowcy potrafią jednak wyhamować - mówi PAP dr Ewa Totoń.
W poniedziałek w Sztokholmie Komitet Noblowski ogłosił, że tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymał Yoshinori Ohsumi z Tokio Institute of Technology za odkrycia dotyczące mechanizmów autofagii.
"Proces autofagii jest procesem katabolicznym, polega na utrzymaniu homeostazy w komórkach. Uszkodzone elementy komórkowe (organelle lub białka o długim okresie półtrwania) są rozkładane na czynniki pierwsze. Podczas tego procesu uwalniana jest duża ilość energii. W okresie niedoboru substancji odżywczych proces nasila się, a uwolnione substancje są powtórnie wykorzystywane, np. do budowy innych organelli komórkowych przez komórkę, jak również przez sąsiednie komórki” - wyjaśnia PAP dr Ewa Totoń z Katedry Chemii Klinicznej i Diagnostyki Molekularnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.
Jak dodaje badaczka, autofagia jest bardzo ważnym procesem fizjologicznym. Zaburzenie tego procesu przyczynia się do rozwoju wielu chorób, m.in. choroby Alzheimera oraz chorób nowotworowych.
Proces autofagii w komórce nowotworowej naukowcy mogą zarówno stymulować, jak i blokować. Zablokowanie procesu autofagii w połączeniu z innymi metodami leczenia - radioterapią czy chemioterapią może przyczynić się do zwiększenia efektu terapeutycznego.
Badania nad regulacją procesu autofagii w komórkach nowotworowych prowadzi właśnie dr Ewa Totoń. W centrum jej zainteresowań znajduję się kinaza białkowa C epsilon - jedyna spośród 12 kinaz białkowych C, która ma onkogenny charakter.
„Zaobserwowaliśmy, że modulacja ekspresji onkogennej kinazy białkowej C epsilon powoduje zahamowanie procesu autofagii. Jeśli w komórce nowotworowej zahamujemy ten proces, to nie otrzyma ona substancji odżywczych co w konsekwencji może zaburzyć jej dalszy rozwój" - opisuje. Grupa naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu prowadzi tego typu badania na komórkach glejaka wielopostaciowego.
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
