Doświadczanych przez nastolatków problemów z budzeniem się do szkoły nie da się naprawić poprzez przesunięcie godziny rozpoczęcia zajęć szkolnych – wynika z analizy przeprowadzonej przez brytyjskich i amerykańskich naukowców z University of Surrey i Harvard Medical School.

Jakiekolwiek zyski płynące z możliwości późniejszego wstawania zniknęłyby po kilku tygodniach, w ciągu których zegar biologiczny uczniów przestawiłby się na nowy tryb – i znów był "opóźniony" względem godziny pobudki.

Źródłem problemów z chronicznym zmęczeniem nie jest bowiem zbyt wczesne wstawanie, a spędzanie długiego czasu wieczorami przy sztucznym oświetleniu – twierdzą badacze. Zaburza ono naturalny zegar biologiczny, nie pozwalając mu zsynchronizować się z rytmem dnia i nocy.

W pewnym stopniu problem ten dotyczy większości ludzi żyjących w krajach rozwiniętych, jednak wyniki analizy sugerują, że zegary biologiczne nastolatków są szczególnie wrażliwe na efekty konsumpcji sztucznego światła.

Badacze sugerują, że efekty lepsze (niż opóźnianie godziny rozpoczęcia zajęć szkolnych) może przynieść przygaszanie światła wieczorami i kompletne wyłączanie go w nocy.

Wyniki te są efektem współpracy pomiędzy naukowcami zajmującymi się problematyką snu i matematykami. Badacze stworzyli wspólnie matematyczny model, biorący pod uwagę takie czynniki jak: naturalna skłonność do większej aktywności rano lub wieczorem, wpływ zarówno naturalnego, jak i sztucznego światła na zegar biologiczny oraz najczęstsze godziny, na które nastawiane są budziki. Model ten został następnie zastosowany, aby przewidzieć efekty potencjalnego opóźniania lekcji.

"Używamy modeli matematycznych do przewidywania zmian klimatycznych – tak samo możemy je zastosować do przewidywania, jak zmienianie światła w otoczeniu wpłynie na nasz rytm biologiczny" – stwierdza jeden z autorów badania prof. Derk-Jan Dijk. (PAP)

kflo/ zan/