Dr Michał Przeperski, dr hab. Maciej Stolarski, prof. dr hab. Michał Grąt, dr Sebastian Trojanowski i dr hab. inż. Beata Bochentyn - to tegoroczni laureaci Nagród Naukowych POLITYKI. Każdy z nich otrzymał stypendium naukowe w wys.15 tys. zł. Nagrodą dodatkową dla nich jest wywiad na łamach tygodnika „Polityka”
Uroczystość wręczenia odbyła się w Warszawie, w siedzibie redakcji POLITYKI w niedzielę 17 października.
Jak przypomnieli organizatorzy w przesłanym komunikacie, nagrody są przyznawane w pięciu umownych kategoriach: nauki humanistyczne, społeczne, ścisłe, techniczne i nauki o życiu. "Pojmujemy je możliwie szeroko, a zgłoszenia z roku na rok są coraz bardziej interdyscyplinarne" - wskazali.
W tym roku z ponad 400 otrzymanych zgłoszeń Kapituła Profesorska wyłoniła 15 tegorocznych finalistek i finalistów. Następnie Kapituła Społeczna spośród tego grona wyłoniła pięcioro laureatów Nagród Naukowych.
W naukach humanistycznych triumfował dr Michał Przeperski z Pracowni Historii Idei Humanistycznych i Społecznych w Instytucie Historii Nauki PAN im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów.
Dr Przeperski jest badaczem historii najnowszej. Jego doktorat, który się ukazał w formie książki w wydawnictwie Instytutu Pamięci Narodowej pt. „Mieczysław F. Rakowski. Biografia polityczna”, jest wzorcowym przykładem wnikliwego dzieła naukowego, odważnie konfrontującego się z białą i czarną legendą znanego dziennikarza, redaktora i polityka. Teraz w ramach habilitacji zajmuje się badaniem transformacji ustrojowej Europy Środkowej, porównując doświadczenia Polski i Węgier poczynając od lat 80. XX w. - podano w komunikacie.
Rozmowę PAP z dr Przeperskim można przeczytać tutaj.
W naukach społecznych laureatem został dr hab. Maciej Stolarski, profesor w Katedrze Diagnozy Psychologicznej i Psychometrii Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Jak poinformowali organizatorzy, laureat zajmuje się zdolnością do mentalnego podróżowania w czasie, jedną z niezwykłych właściwości ludzkiego umysłu. W swoich badaniach koncentruje się na zjawisku zrównoważonej perspektywy czasowej, czyli efektywności w poznawczym „przełączaniu się” pomiędzy przeszłością, teraźniejszością a przyszłością. Niedawno zaś stworzył pierwszy w historii Wydziału Psychologii UW zespół zajmujący się psychologią sportu i aktywności fizycznej.
W dziedzinie nauk o życiu wygrał prof. dr hab. Michał Grąt, profesor w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Już od początku studiów lekarskich zainteresowania naukowe prof. Grąta skoncentrowane były na chirurgii wątroby i dróg żółciowych. Pierwsze artykuły naukowe dotyczące resekcji i transplantacji tego narządu publikował będąc studentem. Badania będące podstawą rozprawy doktorskiej, którą obronił w niecały rok po zakończeniu studiów, pozwoliły na sformułowanie nowych międzynarodowych kryteriów kwalifikacji do transplantacji wątroby, znacznie poszerzając dostęp do tej formy leczenia dla tysięcy chorych. Po raz pierwszy na świecie udowodnił bezpośredni związek pomiędzy uszkodzeniem niedokrwienno-reperfuzyjnym wątroby oraz ryzykiem nawrotu raka wątrobowo-komórkowego po operacji.
W naukach ścisłych laureatem został dr Sebastian Trojanowski, adiunkt w Grupie Astrofizyki Cząstek (AstroCeNT) w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN oraz w Zakładzie Fizyki Teoretycznej Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
Jak napisano w komunikacie, dr Trojanowski jest dyplomowanym chemikiem, fizykiem i matematykiem; sprawnie porusza się zarówno w sferze nauki teoretycznej, jak i doświadczalnej. Wykorzystuje to m.in. w poszukiwaniach odpowiedzi na jedno z najtrudniejszych pytań współczesnej fizyki i kosmologii.
Bada nowe modele teoretyczne przewidujące własności ciemnej materii, a jednocześnie proponuje doświadczenia, które mogłyby potwierdzić (lub obalić) ich trafność. Jest jednym z pomysłodawców eksperymentu FASER, który powstaje przy Wielkim Zderzaczu Hadronów pod Genewą, a który podąża nie eksplorowaną dotąd ścieżką poszukiwań. Uzyskane tam rezultaty mogą pomóc w zrozumieniu nie tylko zjawisk kosmologicznych, ale także tego, co spaja jądra atomowe.
W naukach technicznych zwyciężyła zaś dr hab. inż. Beata Bochentyn, profesor na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Gdańskiej.
Laureatka zajmuje się badaniem tlenkowych materiałów funkcjonalnych do ogniw paliwowych i termoelektrycznych. Przekłada się to na poszukiwania tanich, wydajnych i stabilnych materiałów do urządzeń do przetwarzania energii, np. w gospodarstwach rolnych czy oczyszczalniach ścieków, w których jak dotychczas produkuje się i bezpowrotnie marnuje duże ilości biogazu
Pozostała dziesiątka finalistów otrzymała nagrody finałowe w wysokości 5 tys. zł. W tym gronie znaleźli się: dr Piotr Achinger z Instytutu Matematycznego PAN; dr Łukasz Bola z Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk; dr inż. Marcin K. Dyderski z Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk; dr Mateusz Grochowski z Instytutu Nauk Prawnych PAN oraz Max Planck Institute for Comparative and International Private Law w Hamburgu; dr hab., prof. nadzw. Patrycja Klimas z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; dr Paulina Komar z Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; lek. Piotr Krzysztof Krajewski z Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu; dr inż. arch. Anna Kubicka-Sowińska z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej oraz Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej; dr Oskar Rojewski z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; dr inż. Rafał Szabla z Wydziału Chemicznym Politechniki Wrocławskiej.
Więcej informacji nt. finalistów można znaleźć na stronie: www.polityka.pl/stypendia
PAP - Nauka w Polsce
agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.