Wyżsi dorośli mogą być bardziej od niskich podatni na rozwój raka jelita grubego oraz polipów jelita grubego, które później mogą stać się złośliwe - wykazała duża metaanaliza wyników zebranych od ponad 300 tys. pacjentów, przeprowadzona przez naukowców z Johns Hopkins Medicine (USA).
Jej wyniki opisano na łamach „Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention” (10.1158/1055-9965.EPI-21-0398).
Związek między wyższym wzrostem a rakiem jelita grubego był badanych już wcześniej, jednak autorzy publikacji podkreślają, że badania te często dawały sprzeczne wyniki: zawierały niespójne pomiary wzrostu i nie uwzględniały ryzyka gruczolaków, które są przedrakowymi stanami jelita grubego.
„Jest to jak dotąd największe tego rodzaju badanie. Opiera się na dowodach, że wyższy wzrost jest pomijanym czynnikiem ryzyka i należy go brać pod uwagę przy ocenie i rekomendowaniu pacjentów do badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego” – mówi prof. Gerard Mullin z Zakładu Gastroenterologii i Hepatologii w Johns Hopkins Medicine. On i jego zespół ostrzegają, że ich analiza nie dowodzi efektu przyczynowego lub tego, że wyższy wzrost jest jednym z dominujących czynników ryzyka, jednak dostarcza kolejnych dowodów potwierdzających, że korelacja między wyższym wzrostem a ryzykiem raka jelita grubego faktycznie istnieje.
„Jednym z możliwych powodów takiego związku jest to, że wzrost osoby dorosłej koreluje z rozmiarem narządów jej ciała. Większe narządy to aktywniejsza proliferacja (rozmnażanie komórek - przyp. PAP), która z kolei może zwiększać prawdopodobieństwo mutacji prowadzących do transformacji złośliwej” – dodaje dr Elinor Zhou, współautorka publikacji.
Naukowcy przeanalizowali 47 międzynarodowych badań obserwacyjnych obejmujących łącznie 280 660 przypadków raka jelita grubego i 14 139 przypadki gruczolaka jelita grubego.
Ponieważ definicja wzrostu jest różna na całym świecie, zespół Johns Hopkins zdecydował się posługiwać skalą wewnętrzną, czyli zestawiał ze sobą wyniki najniższych i najwyższych uczestników badania.
„Zebrane wyniki pokazały, że najwyższe osoby (w najwyższym percentylu wzrostu) miały o 24 proc. wyższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego niż osoby najniższe. Stwierdziliśmy też, że każde 10 cm wzrostu więcej wiązało się z 14 proc. większym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego i 6 proc. zwiększonym prawdopodobieństwem gruczolaków” – opowiada prof. Mullin.
Według Amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom średni wzrost w USA dla mężczyzn wynosi 175 cm, a dla kobiet 160 cm. Oznacza to, że wyraźnie większe ryzyko rozwoju wymienionych grób mają panowie o wzroście 185 cm lub więcej i panie mierzące 172 cm lub więcej.
Na potrzeby badania wyniki procentowe skorygowano o czynniki demograficzne, społeczno-ekonomiczne, behawioralne i inne (wiek, osobista lub rodzinna historia raka jelita grubego lub gruczolaków oraz osobista historia przewlekłej choroby zapalnej jelit), o których wiadomo, że mają wpływ na zachorowanie na raka raka jelita grubego.
Według American Cancer Society rak jelita grubego jest trzecim najczęściej diagnozowanym nowotworem zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet w Stanach Zjednoczonych. Od połowy lat 80. tempo, w jakim każdego roku diagnozuje się tę chorobę, lekko spada, głównie z powodu profilaktyki pierwotnej, takiej jak poprawa stylu życia, i profilaktyki wtórnej, takiej jak wczesne wykrywanie poprzez badania przesiewowe. Jednak, co podkreślają autorzy badania, tendencja spadkowa dotyczy głównie osób starszych. Zgony z powodu raka jelita grubego wśród osób poniżej 50. roku życia nadal rosną o około 2 proc. rocznie.
W Polsce, według Krajowej Bazy Danych Nowotworowych Centrum Onkologii, w 2017 roku chorobę tę zdiagnozowano u prawie 11 tys. osób: 5832 mężczyzn i 5073 kobiet. Pod względem śmiertelności rak jelita grubego zajmuje 3. pozycję wśród wszystkich nowotworów.
„Istnieją dobrze znane udokumentowane związki między dietą i stylem życia a rakiem jelita grubego. Wiemy na przykład, że sprzyjają mu przetworzone czerwone mięso i palenie papierosów. Identyfikując grupy ryzyka lekarze skupiają się też na historii rodzinnej, ale wzrost jest klinicznie pomijany, jeśli chodzi o badania przesiewowe” - mówi prof. Mullin.
Z klei dr Zhou dodaje, że świadomość istnienia takiej korelacji mogłaby bardzo poprawić wczesne wykrywanie schorzeń jelita grubego, co przełożyłoby się na możliwość skutecznego wyleczenia. „Na przykład wysocy sportowcy czy osoby z zespołem Marfana powinny być w pierwszej kolejności kierowane na profilaktyczne testy w kierunku chorób jelita grubego. My zaś nadal będziemy badać wpływ wzrostu na te choroby” - mówi.
Marzec jest narodowym miesiącem świadomości raka jelita grubego.(PAP)
Autorka: Katarzyna Czechowicz
kap/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
